آشنایی با اوراکل‌ های بلاکچین؛ انواع + مثال

اوراکل‌ های بلاکچین خدمات طرف ثالثی هستند که اطلاعات بیرونی را برای قراردادهای هوشمند فراهم می‌کنند. اوراکل‌ها به‌ عنوان پل میان بلاک‌چین‌ها و دنیای بیرون عمل می‌کنند.

بلاکچین‌ها و قراردادهای هوشمند نمی‌توانند به داده‌های برون‌زنجیره‌ای (داده‌های خارج از شبکه) دسترسی داشته باشند. این در حالی است که داشتن اطلاعات مربوطه خارج از زنجیره، برای اجرای بسیاری از قراردادها ضروری است.

منظور از اوراکل‌ های بلاکچین چیست؟

به همین خاطر اوراکل‌های بلاک‌چین وارد صحنه می‌شوند و داده‌های برون‌زنجیره‌ای را با داده‌های درون‌زنجیره‌ای لینک می‌کنند. اوراکل‌ها از آن جهت در اکوسیستم بلاکچین اهمیت حیاتی دارند که دامنه‌ عملیات قراردادهای هوشمند را گسترش می‌دهند. کاربرد قراردادهای هوشمند بدون اوراکل‌های بلاک‌چین محدود می‌شود، زیرا در آن صورت تنها به داده‌های موجود در شبکه‌‌ دسترسی خواهند داشت.

باید به این نکته توجه کرد که اوراکل بلاکچین خودش منبع داده نیست بلکه لایه‌ای است که جستجو، صحت‌سنجی منابع داده‌ بیرونی را اعتبارسنجی می‌کند و سپس این اطلاعات را انتقال می‌دهد. اوراکل‌ها انواع داده‌ها مانند اطلاعات قیمت، تکمیل موفقیت‌آمیز پرداخت یا دمای اندازه‌گیری‌شده با حسگر را انتقال می‌دهند.

برای درخواست داده‌ از دنیای خارج باید قرارداد هوشمند را فراخوانی و از منابع شبکه هزینه کرد. برخی اوراکل‌ها نه‌تنها توانایی انتقال اطلاعات به قراردادهای هوشمند را دارند بلکه می‌توانند این اطلاعات را به منابع خارجی نیز ارسال کنند.

انواع مختلفی از اوراکل‌ها وجود دارند و نحوه عملکرد آنها به این بستگی دارد که بلاکچین با چه هدفی طراحی شده باشد.

مثالی از اوراکل‌ های بلاکچین

فرض کنید رامین و بابک شرط‌بندی می‌کنند که چه کسی برنده‌ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می‌شود. رامین معتقد است نامزد جمهوری‌خواه و بابک معتقد است دموکرات‌ها پیروز انتخابات خواهند شد. آن‌ها در مورد شرایط شرط‌‌بندی توافق کرده و وجوه خود را در قرارداد هوشمند قفل می‌کنند؛ قرارداد هم بسته به نتیجه‌ انتخابات، وجوه را برای رامین یا بابک آزاد می‌کند.

با توجه به اینکه قرارداد هوشمند نمی‌تواند با داده‌های بیرونی تعامل کند، برای تغذیه‌ اطلاعات ضروری–که در این مورد نتایج انتخابات ریاست جمهوری بود– به اوراکل متکی است. اوراکل، پس از پایان انتخابات، با استفاده از API مورد اعتماد، اطلاعات مربوط به نامزد برنده را دریافت و آن را به قرارداد هوشمند مخابره می‌کند. سپس، با توجه به نتایج وجوه را برای رامین یا بابک ارسال می‌کند.

در اینجا تنها راه برای مخابره‌ داده‌ها جهت تسویه‌ شرط‌بندی بدون دستکاری اطلاعات از سوی هر کدام از طرفین، استفاده از اوراکل بود.

انوع مختلف اوراکل‌ های بلاکچین

اوراکل‌ های بلاکچین را می‌توان برحسب ویژگی‌هایی که دارند، دسته‌‌بندی کرد:

• منبع: آیا منشا داده‌ها نرم‌افزاری است یا سخت‌افزاری؟
• سمت‌وسوی اطلاعات: ورودی است یا خروجی؟
• اعتماد: متمرکز است غیرمتمرکز؟

اوراکل‌های نرم‌افزاری

اوراکل‌های نرم‌افزاری با منابع اطلاعات آنلاین تعامل می‌کنند و آن را به بلاکچین انتقال می‌دهند. منشا این اطلاعات می‌تواند پایگاه‌های داده، سرورها، وب‌سایت‌ها یا اساساً هر نوع منبع داده تحت وب باشد.

قابلیت اوراکل‌های نرم‌افزاری برای اتصال اینترنت به آنها اجازه می‌دهد علاوه بر فراهم کردن اطلاعات برای قراردادهای هوشمند بتوانند این اطلاعات را در لحظه منتقل کنند. همین امر آنها را به یکی از متداول‌ترین اوراکل های بلاک‌چین تبدیل می‌کند.

اوراکل‌های نرم‌افزاری معمولا اطلاعاتی مثل نرخ‌ ارز، قیمت دارایی‌های دیجیتال یا اطلاعات لحظه‌ای پرواز را ارائه می‌کند.

اوراکل‌های سخت‌افزاری

قراردادهای هوشمند باید از طریق رابط با دنیای حقیقی ارتباط برقرار کنند. اوراکل‌های سخت‌افزاری برای اخذ اطلاعات از دنیای فیزیکی و در دسترس قرار دادن این اطلاعات برای قراردادهای هوشمند طراحی شده‌اند. این اطلاعات از حسگرهای الکترونیکی، بارکدخوان‌ها و سایر دستگاه‌های اطلاعات‌خوان مخابره می‌شوند.

اوراکل سخت‌افزاری اساساً رویدادهای دنیای حقیقی را به مقادیر دیجیتالی که برای قراردادهای هوشمند قابل‌درک است «ترجمه می‌کند».

یک نمونه از این اوراکل می‌تواند حسگری باشد که رسیدن کامیون حمل کالا به بندر بارگیری را بررسی می‌کند. اگر کامیون رسیده باشد، اطلاعات را به قرارداد هوشمند مخابره می‌کند که بر مبنای این اطلاعات تصمیماتی گرفته شود.

اوراکل‌های ورودی و خروجی

اوراکل‌های ورودی، اطلاعات را از منابع بیرونی به قراردادهای هوشمند انتقال می‌دهند، در حالیکه اوراکل‌های خروجی اطلاعات را از قراردادهای هوشمند به دنیای بیرونی ‌ارسال می‌کنند.

اوراکلی که داده‌های مربوط به سنجش دما را از حسگر به ‌قراردادهای هوشمند ارسال می‌کند، نمونه‌ای از اوراکل ورودی است. قفل هوشمند را می‌توان نمونه‌ای از اوراکل‌های خروجی محسوب کرد. اگر وجوه در آدرسی سپرده‌گذاری شوند، قرارداد هوشمند این اطلاعات را از طریق اوراکل خروجی به سازوکاری ارسال می‌شود که قفل هوشمند را باز می‌کند.

اوراکل‌های متمرکز و غیرمتمرکز

اوراکل متمرکز تحت کنترل شخصیت واحدی قرار دارد و تنها فراهم‌کننده‌ اطلاعات برای قرارداد هوشمند است. استفاده از منبع اطلاعات منفرد ریسک  بالایی دارد. اثربخشی قرارداد به‌طور کامل به شخصیتی وابسته است که اوراکل را کنترل می‌کند. همچنین، هر نوع تداخل بدخواهانه از سوی بازیگر بد مستقیماً بر قرارداد هوشمند تاثیر خواهد گذاشت. مشکل اصلی اوراکل‌های متمرکز، وجود تک‌نقطه خرابی است که باعث کاهش تاب‌آوری آن در مقابل آسیب‌پذیری‌ها و حملات می‌شود.

اوراکل‌های غیرمتمرکز از برخی جهات (اجتناب از ریسک طرف مقابل) با بلاکچین‌های عمومی اشتراک دارند. این اوراکل‌ها با عدم مخابره‌ اطلاعات به قراردادهای هوشمند بر مبنای یک منبع، باعث بالا رفتن اعتمادپذیری اطلاعات می‌شوند. قرارداد هوشمند قبل از تعیین اعتبار و صحت داده‌ها از چند اوراکل‌ پرس‌وجو می‌کند. به همین دلیل است که از اوراکل‌های غیرمتمرکز می‌توان با عنوان اوراکل‌های اجماع یاد کرد.

برخی پروژه‌های بلاک‌چین خدمات اوراکل غیرمتمرکز برای بلاکچین‌ها فراهم می‌‌کنند. اوراکل‌های غیرمتمرکز می‌توانند در بازارهای پیش‌بینی نیز مفید باشند. در این بازارها، اعتبار نتیجه‌ معین با اجماع اجتماعی تایید می‌شود.

با آنکه هدف از اوراکل‌های غیرمتمرکز دستیابی به بی‌نیازی به اعتماد است، توجه به این نکته ضروری است که اوراکل‌های غیرمتمرکز نیز همانند شبکه‌‌های بلاکچین بدون-نیاز-به-اعتماد، به طور کامل موجب حذف نیاز به اعتماد نمی‌‎شود بلکه آن را بین تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان توزیع می‌کند.

اوراکل‌های قرارداد خاص

اوراکل‌های قرارداد خاص به اوراکلی گفته می‌شود که برای استفاده با قرارداد هوشمند منفرد طراحی شده است. این یعنی اگر کسی بخواهد چندین قرارداد هوشمند راه‌اندازی کند، باید تعداد متناسبی از اوراکل‌های قرارداد خاص توسعه دهد.

نگهداری این اوراکل‌ها بسیار زمان‌بر و پرهزینه است. استفاده از این راه‌حل برای شرکت‌هایی که می‌خواهند داده‌ها را از منابع متعدد استخراج کنند، غیرعملی به نظر می‌رسد. از سوی دیگر، چون اوراکل‌های قرارداد خاص را می‌توان از ابتدا مجدداً برای کاربرد خاص طراحی کرد، دست توسعه‌دهندگان برای تطبیق آنها با الزامات خاص بازتر است.

اوراکل‌های انسانی

گاهی، افردی با دانش تخصصی در حوزه‌ خاص نیز می‌توانند به‌عنوان اوراکل‌ عمل کنند. این افراد می‌توانند اطلاعات را در منابع گوناگون جست‌وجو کرده و پس از احراز اعتبار، آنها را برای قراردادهای هوشمند ترجمه کنند. از آنجا که اوراکل‌های انسانی هویت خود را با استفاده از رمزنگاری تایید می‌کنند، احتمال جعل هویت آنها از سوی کلاهبرداران و ارائه‌ داده‌های آسیب‌دیده نسبتاً پایین است.

مشکلات اوراکل‌‌ها

با توجه به اینکه قراردادهای هوشمند براساس داده‌های اوراکل‌ تصمیم‌گیری می‌کنند، وجود اوراکل‌ها برای اکوسیستم بلاکچین سالم اهمیت کلیدی دارد. معضل اصلی در طراحی اوراکل این است که اگر اوراکل به خطر بیفتد، قرارداد هوشمند نیز که به آن متکی است به مخاطره خواهد افتاد. از این حالت اغلب با عنوان معضل اوراکل یاد می‌شود.

از آنجا که اوراکل‌ها بخشی از اجماع اصلی بلاکچین نیستند، متأسفانه بخشی از سازوکارهای امنیتی که بلاک‌چین‌های عمومی ‌می‌توانند ارائه کنند، محسوب نمی‌شوند. تعارض اعتماد میان اوراکل‌های طرف ثالث و اجرای بدون-نیاز-به-اعتماد قراردادهای هوشمند، معضلی است که بخش عمده‌ آن هنوز حل نشده است.

حملات شخص میانی نیز می‌تواند تهدید محسوب شود. در این نوع حملات، بازیگر بدخواه به جریان داده‌‌های میان اوراکل‌ها و قرارداد دسترسی می‌یابد و داده‌ها را تعدیل یا تحریف می‌کند.

سخن پایانی

وجود سازوکارهای قابل‌اعتمادی که ارتباط میان قراردادهای هوشمند و دنیای خارج را تسهیل کند، برای پذیرش جهانی بلاکچین‌ها اهمیت زیادی دارد. بدون اوراکل‌ های بلاکچین، قراردادهای هوشمند باید تنها به اطلاعات موجود در شبکه اتکا کنند و این امر قابلیت آنها را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای محدود می‌کند.

اوراکل‌های غیرمتمرکز این قابلیت را دارند که با معرفی سازوکارهای حفاظتی، بسیاری از ریسک‌های سیستمی را از اکوسیستم بلاک‌چین حذف کنند. اوراکل‌های بلاک‌چین همچنان از اجزای سازنده‌ بسیار مهمی هستند که به‌شیوه‌ای ایمن، قابل‌اعتماد و بدون نیاز به اعتماد، برای رشد اکوسیستم بلاک‌چین پیاده‌سازی می‌شوند

اترکس؛ صرافی ارزهای دیجیتال

می خواهید بهترین صرافی برای خرید و فروش ارزهای گوناگون با خدمات خودکار و درگاه بانکی را بشناسید؟ اترکس بهترین گزینه است!

اترکس، صرافی ارزهای دیجیتال با خدمات خودکار و پرداخت از طریق درگاه بانکی است. خرید و فروش ارزهای دیجیتال گوناگون به صورت سریع و امن در اترکس انجام می‌شود. با مزایایی نظیر سرعت، امنیت، تنوع و سهولت، اترکس بهترین گزینه برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است.

همین حالا به اترکس ملحق شوید و تجربه کار با صرافی مدرن و راحت را تجربه کنید.

بیشتر بخوانید:

فناوری بلاکچین چیست و چگونه کار می‌کند؟