شاید چنین تصور کنید که استیکینگ یا وثیقه گذاری، جایگزینی برای استخراج آنها باشد که به منابع کمتری نیاز دارد. این فرآیند به نگهداری وجوه در کیف‌پول خاصی برای پشتیبانی از امنیت و عملیات شبکه بلاکچین نیاز دارد. به بیان ساده‌تر سپرده‌گذاری یا استیکینگ کوین‌ها نوعی قفل کردن رمزارها برای دریافت پاداش است.
در بیشتر موارد، می‌توان کوین‌ها را از کیف‌پول رمزارز خود مانند تراست‌والت به طور مستقیم سپرده‌گذاری کرد. از سوی دیگر بسیاری از صرافی‌ها خدمات استیکینگ یا وثیقه گذاری ارزهای دیجیتال را به کاربران خود ارائه می‌کنند. بایننس استکینگ به شما اجازه می‌دهد با روش بسیار ساده‌ای پاداش دریافت کنید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که کوین‌های خود را در این صرافی نگهداری کنید.
برای درک بهتر معنای استیکینگ یا وثیقه گذاری، ابتدا باید نحوه عملکرد الگوی اثبات سهام را درک کنید. الگوی اثبات سهام (PoS) مکانیزم اجماع خاصی است که به بلاک‌چین‌ها اجازه می‌دهد تا با صرفه‌جویی بیشتر در مصرف انرژی سطح معقولی از تمرکززدایی را (حداقل از لحاظ تئوری) حفظ کنند.
اثبات سهام (PoS) چیست؟
اگر از نحوه عملکرد بیت‌کوین اطلاع داشته باشید احتمالا با الگوی اثبات کار (PoW) نیز آشنایی خواهید داشت. الگوی اثبات کار مکانیزمی است که امکان گردآوری تراکنش‌ها در داخل هر بلوک را فراهم می‌کند.
سپس این بلوک‌ها به یکدیگر متصل می‌شوند تا بلاکچین (زنجیره‌ای از بلوک‌ها) را تشکیل دهند. به بیان دقیق‌تر ماینرها برای حل معمای ریاضی پیچیده‌ای با یکدیگر رقابت می‌کنند و هر فردی که سریع‌تر معما را حل کند حق افزودن بلوک بعدی به بلاکچین را خواهد داشت.
الگوی اثبات کار ثابت کرده که مکانیزم استواری برای تسهیل اجماع به روش غیرمتمرکز است. مشکل اصلی این الگو این است که به محاسبات اختیاری (arbitrary computation) زیادی نیاز دارد. معمایی که ماینرها برای حل آن با یکدیگر رقابت می‌کند هیچ هدفی جز حفظ امنیت شبکه نیست. می‌توان استدلال کرد که این مسئله به خودی خود برای توجیه این همه محاسبات مازاد کافی باشد. شاید این سوال برای شما پیش بیاید که: آیا راه دیگری برای حفظ اجماع غیرمتمرکز بدون صرف این همه هزینه محاسباتی بالا وجود ندارد؟
به دنیای اثبات سهام خوش آمدید. ایده‌ی اصلی این است: افرادی که در این شبکه مشارکت دارند می‌توانند کوین‌های خود را در جایی قفل کنند (که به معنای «سهم» آنها خواهد بود) تا پروتکل این شبکه در بازه‌های زمانی مشخص و به صورت تصادفی به آنها حق تایید بلوک بعدی را اعطا کند. معمولا احتمال انتخاب شدن از سوی این پروتکل متناسب با میزان کوین‌هایی خواهد بود که هر فرد سپرده‌گذاری کرده است بدین ترتیب هرچه کوین‌های بیشتری سپرده‌گذاری کنید شانس بیشتری برای انتخاب شدن خواهید داشت.
در اینجا عاملی که تعیین می‌کند کدام شرکت‌کننده حق تایید بلوک بعدی دارد برخلاف الگوی اثبات کار توانایی وی برای حل چالش‌های هش نخواهد بود بلکه تعداد کوین‌هایی است که سپرده‌گذاری کرده است.
ممکن است برخی از افراد چنین استدلال کنند که تولید بلوک‌ها از طریق استیکینگ، توانایی مقیاس‌پذیری بالاتری به بلاک‌چین‌ها می‌دهد. یکی از دلایلی که شبکه اتریوم قصد دارد به کمک اجرای مجموعه‌ای از ارتقاهای فنی از الگوی اثبات کار به اثبات سهام مهاجرت کند نیز همین مسئله است. که نهایتا به اتریوم نسل 2 یا اتریوم 2.0 می‌انجامد.
چه کسی الگوی اثبات سهام را ایجاد کرد؟
شاید بتوان یکی از اولین نمونه‌های پیدایش الگوی اثبات سهام را به سانی کینگ و اسکات نادال و مقاله‌ی آنها در سال 2012 برای پیرکوین نسبت داد. آنها این الگو را به صورت «طراحی رمزارز نظیر به نظیر یا P2P» معرفی کردند.
شبکه پیرکوین با مکانیزم هیبریدی اثبات کار و اثبات سهام PoW/PoS آغاز به کار کرد. ضمناً این الگو برای ثبات بلندمدت شبکه ضروری نبود و اهمیت آن به تدریج کاهش می‌یافت. در واقع، بیشتر امنیت این شبکه به الگوی اثبات سهام متکی بود.
اثبات سهام واگذار شده (DPoS) به چه معناست؟
نسخه دیگر این مکانیزم که در سال 2014 و توسط دنیل لاریمر توسعه پیدا کرد الگوی اثبات سهام واگذار شده بود. این الگو ابتدا به عنوان یکی از اجزای بلاکچین بیت شیرز (BitShares) استفاده شد اما سایر شبکه‌ها نیز به سرعت از آن استفاده کردند. این شبکه‌ها عبارتند از استیم و EOS که توسط خود لاریمر ساخته شده‌اند.
الگوی اثبات سهام واگذار شده (DPoS) به کاربران اجازه می‌دهد از کوین‌های خود به عنوان حق رای استفاده کنند. به این صورت، قدرت رای‌دهی هر فرد متناسب با تعداد کوین‌هایی خواهد بود که در اختیار دارد. سپس، از این آرا برای انتخاب تعدادی نماینده که وظیفه آنها مدیریت بلاکچین و حفظ و تضمین امنیت و اجماع شبکه است، استفاده می‌شود.
معمولا پاداش استیکینگ ارزهای دیجیتال بین این نمایندگان منتخب توزیع می‌شود و آنها نیز در نهایت بخشی از پاداش خود را در بین رای‌دهندگان خود و متناسب با سهم هر یک از آنها توزیع می‌کنند.
الگوی اثبات سهام واگذار شده (DPoS) اجازه می‌دهد با تعداد کمتری از گره‌های تاییدکننده به اجماع در شبکه دست یافت. به‌همین دلیل، این الگو عملکرد شبکه را بهبود می‌بخشد. از سوی دیگر این الگو ممکن است به تمرکززدایی کمتری در شبکه نیز منجر شود چرا که به گروه کوچک و منتخبی از گره‌های تاییدکننده متکی خواهد شد. این گره‌های تاییدکننده عملیات و حکمرانی کلی بلاکچین را مدیریت می‌کنند. این گره‌ها در فرآیند دستیابی به اجماع در شبکه مشارکت دارند و پارامترهای حکمرانی اصلی شبکه را تعیین می‌کنند.
به بیان ساده‌تر الگوی اثبات سهام واگذار شده، به کاربران اجازه می‌دهد تاثیر خود بر شبکه را از طریق سایر مشارکت‌کنندگان اعمال کنند.
مکانیسم استیکینگ یا وثیقه گذاری
همانطور که پیش‌تر نیز گفته شد، بلاک‌چین‌های مبتنی بر اثبات کار برای افزودن بلوک جدید به بلاکچین، به استخراج متکی هستند. در مقابل زنجیره‌های مبتنی بر اثبات سهام نیز تولید و تایید بلوک‌های جدید را از طریق فرآیند سپرده‌گذاری کوین‌ها انجام می‌دهند.
استیکینگ یا وثیقه گذاری ارزهای دیجیتال به معنای آن است که گره‌های تاییدکننده، کوین‌های خود را به عنوان وثیقه به محل خاصی بسپارند تا توسط پروتکل حاکم بر آن به صورت تصادفی و در بازه‌های زمانی مشخص برای تایید بلوک‌ها انتخاب شوند. معمولا مشارکت‌کنندگانی که مبالغ بیشتری سپرده‌گذاری کرده‌اند شانس بیشتری برای انتخاب شدن به عنوان تاییدکننده بلوک بعدی خواهند داشت.
این فرآیند امکان تولید بلوک‌های جدید را بدون اتکا به سخت‌افزارهای تخصصی ماین مانند ASIC فراهم می‌کند. در حالی که استخراج با استفاده از دستگاه‌های ASIC مستلزم سرمایه‌گذاری سنگین سخت‌افزاری است، سپرده‌گذاری کوین‌ها به سرمایه‌گذاری مستقیم در خود رمزارزها نیاز دارد. بدین ترتیب گره‌های تاییدکننده‌ی اثبات سهام به جای رقابت برای تایید بلوک بعدی با استفاده از قدرت محاسباتی رایانه‌ای بر اساس تعداد کوین‌هایی که سپرده‌گذاری کرده‌اند انتخاب می‌شوند. بدین ترتیب، «سهم» (میزان کوینی که هر فرد سپرده‌گذاری کرده است) مشوق اصلی تاییدکنندگان برای حفظ امنیت شبکه خواهد بود. اگر هر یک از تاییدکنندگان در انجام این کار کوتاهی کند سپرده وی به خطر خواهد افتاد.
در حالی که بلاکچین اثبات سهام، رمزارز سپرده‌گذاری خاص خودش را دارد برخی از شبکه‌ها از نظام توکن دوگانه استفاده می‌کنند که در آن پاداش تایید بلوک بر مبنای توکن دوم پرداخت می‌شود.
استیکینگ یا وثیقه گذاری ارزهای دیجیتال در عمل صرفا به معنای نگهداری وجوه در کیف‌پول مناسب است. انجام این کار در اصل به هر فردی اجازه می‌دهد وظایف مختلف شبکه را برای کسب پاداش آن انجام دهد. این وظایف ممکن است افزودن وجوه به استخر سپرده‌گذاری باشد.
پاداش‌های سپرده‌گذاری چگونه محاسبه می‌شود؟
هیچ پاسخ کوتاهی برای این سوال وجود ندارد. ممکن است هر شبکه بلاکچین از روش متفاوتی برای محاسبه‌ی پاداش سپرده‌گذاری استفاده کند.
برخی پاداش‌ها بر مبنای بلوک به بلوک تعدیل شده‌اند و فاکتورهای متعددی مانند موارد زیر را در نظر می‌گیرند:
- تاییدکننده چه تعداد کوین سپرده‌گذاری کرده است
- کوین‌های تاییدکننده برای چه مدت در استخر سپرده‌گذاری نگهداری می‌شوند
- در مجموع چه تعداد کوین در شبکه سپرده‌گذاری شده است
- نرخ تورم
- عوامل دیگر
پاداش سپرده‌گذاری در برخی شبکه‌ها، به صورت درصد ثابتی تعیین می‌شود. این پاداش‌ها به عنوان دستمزدی برای جبران نرخ تورم بین تاییدکنندگان توزیع می‌شود. تورم، کاربران را تشویق می‌کند تا کوین‌های خود را به جای نگهداری، بفروشند که این مسئله نیز ممکن است به افزایش کاربرد این کوین‌ها به عنوان رمزارز منجر شود. بنابراین، در این الگو تاییدکنندگان می‌توانند میزان پاداش دریافتی از شبکه را محاسبه کنند.
ممکن است دریافت پاداش برمبنای برنامه زمانی قابل پیش‌بینی برای برخی افراد بهتر از دریافت پاداش به صورت احتمالی و شانسی باشد. همچنین، از آنجا که تمام افراد از وجود این برنامه زمانی اطلاع خواهند داشت ممکن است انگیزه بیشتری برای مشارکت در امر سپرده‌گذاری کوین داشته باشند.
استخر وثیقه گذاری به چه معناست؟
استخر سپرده‌گذاری، گروهی از صاحبان کوین هستند که برای افزایش شانس خود برای برنده شدن به عنوان تاییدکننده بلوک و دریافت پاداش آن، منابع خود را با یکدیگر ادغام کرده‌اند. این افراد قدرت سپرده‌گذاری خود را با یکدیگر ترکیب می‌کنند و پاداشی را که در ازای آن دریافت می‌کنند متناسب با سهم هر فرد در این استخر، بین خود توزیع می‌کنند.
تشکیل و حفظ استخرهای سپرده‌گذاری غالبا مستلزم زمان و تخصص فراوانی است. استخرهای سپرده‌گذاری معمولا موثرترین روش روی شبکه‌هایی هستند که موانع ورود (فنی یا مالی) بالایی دارند. به همین دلیل بسیاری از تامین‌کنندگان استخرهای سپرده‌گذاری بخشی از مبلغ پاداش سپرده‌گذاری را که قرار است بین مشارکت‌کنندگان توزیع شود به عنوان هزینه خدمات خود برداشت می‌کنند.
علاوه‌براین ممکن است استخرها، انعطاف‌پذیری بیشتری به هر یک از سپرده‌گذاران بدهد. معمولا کوین‌هایی که سپرده‌گذاری می‌شوند باید برای مدت زمان ثابتی در مکان مشخصی نگهداری شوند. زمان برداشت یا آزادسازی کوین توسط پروتکل آن تعیین می‌شود. علاوه‌براین برای سپرده‌گذاری در این استخرها همواره حداقل تراز مشخصی تعیین شده است که مبلغ قابل توجهی برای کاربر به حساب می‌آید و هدف آن دلسرد کردن آنها از انجام رفتارهای مخرب است.
اکثر استخرهای سپرده‌گذاری از حداقل تراز پایینی استفاده می‌کنند و هیچ بازه زمان برداشت مشخصی را به کاربران تحمیل نمی‌کنند. بدین ترتیب، پیوستن به استخرهای سپرده‌گذاری به جای سپرده‌گذاری انفرادی می‌تواند گزینه ایده‌آلی برای کاربران جدید باشد.
سپرده‌گذاری سرد (cold) به چه چیزی اشاره دارد؟
سپرده‌گذاری سرد به فرآیند سپرده‌گذاری کوین‌ها در کیف‌پولی که به اینترنت متصل نیست اشاره دارد. این فرآیند را می‌توان با استفاده از کیف‌پول‌های سخت‌افزاری نیز انجام داد. همچنین می‌توان از کیف‌پول‌های نرم‌افزاری دارای (air-gapped) نیز برای انجام این کار استفاده کرد.
شبکه‌هایی که از سپرده‌گذاری سرد پشتیبانی می‌کنند به کاربران خود اجازه می‌دهند تا کوین‌های خود را در حالی که به صورت ایمن و آفلاین نگهداری می‌شوند سپرده‌گذاری کنند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اگر افراد کوین‌های سپرده خود را از این صندوق خارج کنند از دریافت پاداش محروم خواهند شد.
سپرده‌گذاری سرد برای افرادی مفید است که می‌خواهند ضمن پشتیبانی از شبکه، محافظت بیشینه از وجوه خود را نیز تضمین کنند.
سخن پایانی
اثبات سهام و سپرده‌گذاری کوین‌ها مسیرهای جدیدی را به روی افرادی که خواهان مشارکت در اجماع و حکمرانی بلاکچین هستند باز می‌کند. علاوه‌براین، استیکینگ یا وثیقه گذاری ارزهای دیجیتال روش فوق‌العاده آسانی برای کسب درآمد منفعلانه و نگهداری کوین به کاربران عرضه می‌کند. همانطور که سپرده‌گذاری کوین روز به روز آسان‌تر می‌شود موانع ورود به فضای بلاکچین نیز روز به روز کم‌تر می‌شوند.
بااین‌حال، باید به خاطر داشت که استیکینگ ریسک‌های خاص خودش را نیز دارد. قفل کردن کوین‌ها در قرارداد هوشمند در برابر اشکالات برنامه‌نویسی آسیب‌پذیر است و به همین دلیل هر کاربر باید تحقیقات کافی داشته باشد و از کیف‌پول‌های باکیفیتی مانند تراست والت استفاده کند.
می‌خواهید بهترین صرافی برای خرید و فروش ارزهای گوناگون با خدمات خودکار و درگاه بانکی را بشناسید؟ اترکس بهترین گزینه است!
اترکس، صرافی ارزهای دیجیتال با خدمات خودکار و پرداخت از طریق درگاه بانکی است. خرید و فروش ارزهای دیجیتال گوناگون به صورت سریع و امن در اترکس انجام می‌شود. با مزایایی نظیر سرعت، امنیت، تنوع و سهولت، اترکس بهترین گزینه برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است.
همین حالا به اترکس ملحق شوید و تجربه کار با صرافی مدرن و راحت را تجربه کنید.
