امروزه در دنیای کریپتوکارنسی‌ها روش‌های متنوع و جدیدی برای معاملات ارزهای دیجیتال و سایر دارایی‌های دیجیتالی فراهم شده است. دیگر لازم نیست برای خرید یا فروش یک دارایی به یک صرافی فیزیکی مراجعه کنید. مهم‌تر از این موارد، صرافی‌های غیرمتمرکز با اهدافی بلندپایه در مقابل صرافی‌های متمرکز قرار گرفته‌اند، و ما در این مقاله به تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز خواهیم پرداخت.
مقدمه
خرید ارزدیجیتال به‌عنوان یک سرمایه‌گذار یا معامله‌گر تازه کار می‌تواند در ابتدا یک تجربه ترسناک باشد. پس درنتیجه هر معامله‌ای شاید به آسانی صورت نگیرد، و حتی شاید برخی از صرافی‌ها فاقد ویژگی‌های خدماتی خاص باشند. برخی دیگر طیف گسترده‌ای از ویژگی‌های معاملاتی را در پلتفرم‌های خود ارائه می‌دهند. برخی از صرافی‌های کریپتوکارنسی توسط یک سازمان مرکزی یا یک شخص خاص اداره می‌شوند، در حالی که برخی از آنها به قراردادهای هوشمند برای اتصال کاربران و ارائه‌دهندگان نقدینگی متکی هستند.
برای اینکه افراد مبتدی تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند که کدام صرافی برای نیازها و تحمل ریسک آنها مناسب‌تر است، ما دو نوع صرافی را در دنیای Web3 بررسی می‌کنیم. صرافی‌های متمرکز و غیر متمرکز
در داخل کشور صرافی متمرکز اتراکس دارای ویژگی‌های جذاب و پنل کاربری بسیار ساده‌ای است. چه یک کاربر مبتدی باشید یا یک کاربر حرفه‌ای این صرافی تمامی نیازهای معاملاتی شما را برطرف خواهد کرد.
صرافی متمرکز (CEX) چیست؟
اکثر صرافی‌های متمرکز از موسسات مالی سنتی مانند بورس نیویورک و نزدک الگوبرداری می‌شوند. صرافی‌های کریپتوکارنسی متمرکز توسط شرکتی ایجاد و اداره می‌شوند که بر همه تراکنش‌ها نظارت می‌کند، قوانین و هزینه‌ها را تعیین می‌کند و کنترل کاملی بر دارایی‌های کاربران دارد. Coinbase، Binance، و Kraken نمونه‌هایی از CEXهای محبوب هستند که به شدت تحت نظارت هستند و نقدینگی بیشتری نسبت به همتایان غیرمتمرکز خود ارائه می‌دهند. در بازارهای ارزهای دیجیتال، نقدینگی به این اشاره دارد که چگونه یک پلتفرم می‌تواند یک توکن را با یک توکن دیگر (یا به یک ارز) معامله کند. در بازارهای مالی (یعنی ارز، اوراق قرضه، سهام) باید نوعی سیستم برای تامین نقدینگی وجود داشته باشد تا معامله صورت گیرد.
یکی از راه‌هایی که CEXها به نقدینگی می‌رسند، از طریق دفترچه سفارش است. خریداران و فروشندگان کریپتو می‌توانند سفارش دهند و قیمت و مقدار دارایی ارزدیجیتال را که می‌خواهند معامله کنند را مشخص کنند. مشابه بورس اوراق بهادار، CEX سپس سفارشات خرید و فروش را برای تعیین قیمت برای دارایی کریپتو تطبیق می‌دهد. اوردربوک‌ها اساساً فهرستی از سفارش‌های خرید و فروش باز هستند که حاوی حجم و قیمت هستند. صرافی خریداران و فروشندگان را برای تعیین قیمت‌های بازار بر اساس قیمت فروش اخیر یک دارایی مطابقت می‌دهد.
ویژگی های اصلی CEX
کنترل مرکزی
صرافی‌های متمرکز به طور کامل توسط یک نهاد متمرکز و انتفاعی اداره می‌شوند که روی یک سرور مستقل وجود دارد و در زیرساخت داخلی خود اجرا می‌شود. از آنجا که صرافی‌های متمرکز مسئول دارایی‌های مشتریان خود هستند، اغلب هدف هکرها و سرقت قرار می‌گیرند. از آنجا که CEXها متعلق به نهادهای خصوصی هستند، لایه امنیتی بیشتری دارند، اما اگر نتوانند نقدینگی خود را حفظ کنند (یعنی برداشت بیش از حد در یک زمان) مستعد ورشکستگی هستند.
مقررات سنگین
از آنجا که بسیاری از ایالت‌ها و کشورها خرید و فروش ارزهای دیجیتال را به شدت محدود و تنظیم می‌کنند، CEXها باید قوانین سختگیرانه ایالتی و ملی را رعایت کنند. به عنوان مثال، برخی از ایالت‌های ایالات متحده قوانین ارزدیجیتال ضعیف‌تری نسبت به سایرین دارند. CEXها از یک قانون KYC (مشتری خود را بشناسید) پیروی می‌کنند، شبیه به پلتفرم‌های سنتی تجارت و بانکداری. این فرآیند به CEXها کمک می‌کند از خود در برابر کلاهبرداری و پولشویی محافظت کنند.
حضانت
عبارت معروف “نه کلیدهای شما، نه توکن‌های شما” از ماهیت نگهداری صرافی‌های متمرکز ناشی می‌شود. بسیاری از CEXها کیف پول‌های داخلی روی پلتفرم‌های خود دارند که دارایی‌های کاربرانشان را در خود نگه می‌دارد، بنابراین کاربران جدیدتر مجبور نیستند در یک کیف پول مستقل، مانند MetaMask، ریسک از دست دادن سرمایه خود را داشته باشند. با کیف پول‌های نگهدارنده، صرافی روی کلیدهای خصوصی شما کنترل دارد. صرافی این قدرت را دارد که دارایی‌های شما را مسدود کند زیرا وجه در پلتفرم آنها ذخیره می‌شود. کاربران همچنین می‌توانند در صورت تمایل معامله کنند و وجه خود را به کیف پول دیگری ارسال کنند. بسیاری از کاربران مبتدی کریپتو کیف‌پول‌های نگهدارنده را ترجیح می‌دهند زیرا راحت‌تر هستند و نیازی به یادآوری عبارت اولیه ندارند.
مطالب مرتبط: کیف پول ارزدیجیتال برای مبتدیان
انواع گزینه‌های معاملاتی
در تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز، CEX ها مجموعه‌ای از ویژگی‌های معاملاتی را برای معامله گران باتجربه ارائه می‌دهند. CEXها مجموعه پیچیده‌ای از خدمات را ارائه می‌دهند که کاربران را قادر می‌سازد تا از اهرم، وام گرفتن، شرکت در معاملات لحظه‌ای، معاملات آتی و آپشن‌ها استفاده کنند. این ویژگی بسیاری از معامله گران با تجربه را به استفاده از صرافی‌های متمرکز جذب می‌کند.
تجربه کاربر
سرمایه گذاران مبتدی به دلیل شباهت زیاد آنها به پلتفرم‌های کارگزاری سنتی، می‌توانند یک تجربه معاملاتی آشنا و دوستانه در صرافی‌های متمرکز مانند اتراکس پیدا کنند. کاربران در CEX می‌توانند به راحتی وارد حساب‌های خود شوند، موجودی حساب خود را مشاهده کنند، و معاملات را از طریق برنامه‌های وب و موبایل انجام دهند.
صرافی غیرمتمرکز (DEX) چیست؟
صرافی‌های غیرمتمرکز، صرافی‌های همتا به همتا هستند که کاربران را قادر می‌سازد تا تراکنش‌ها را مستقیماً از کیف پول دیجیتال خود انجام دهند، نه اینکه از طریق یک واسطه متمرکز انجام شوند. چند نمونه از DEXها Uniswap، PancakeSwap، dYdX و SushiSwap هستند. DEXها توسط قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاک‌چین، که بیت‌های کد، خود اجرا و تامین می‌شوند. در تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز، صرافی غیرمتمرکز با تکیه بر قراردادهای هوشمند حریم خصوصی بهتری را برای کاربران فراهم می‌کنند.
از آنجایی که DEXها همتا به همتا هستند و نیازی به ثبت سفارش ندارند، کاربران می‌توانند مستقیماً وجه خود را با یکدیگر معامله کنند که به طور قابل توجهی کارمزد تراکنش‌ها را کاهش می‌دهد. اگرچه قراردادهای هوشمند مبتنی بر مجموعه‌ای از مقررات است، فقدان واسطه، کاربر را به حال خود رها می‌کند و DEXها را برای سرمایه‌گذاران با تجربه‌تر مناسب می‌سازد. از آنجا که نقدینگی کمتری در اکوسیستم DEX ارائه می‌شود، کاربران عمدتاً محدود به وام دادن، و معامله ارزهای دیجیتال در شبکه بلاک چین هستند. DEX ها هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند و این احتمال وجود دارد که با بالغ شدن، ویژگی‌های معاملاتی بیشتری را ارائه دهند.
استفاده از قراردادهای هوشمند همچنین کاربران را قادر می‌سازد تا کریپتوهای خود را به اشتراک بگذارند، که به آنها اجازه می‌دهد برای نگهداری دارایی‌های خود در صرافی پاداش دریافت کنند. استخرهای نقدینگی نوعی قرارداد هوشمند هستند که در آن توکن‌ها به منظور تامین نقدینگی قفل می‌شوند. همچنین سازندگان بازار ساز خودکار (AMM) وجود دارند که پروتکلی روی DEXها است که برای تعیین قیمت دارایی‌های ارزدیجیتال بر یک فرمول ریاضی متکی است. بنابراین به جای استفاده از اوردربوک مانند صرافی‌های متمرکز، دارایی‌ها توسط یک الگوریتم قیمت گذاری تعیین می‌شوند. هنگامی که نقدینگی خود را به یک استخر نقدینگی کمک می‌کنید و ارزش دارایی‌های سپرده شده شما نسبت به اولین سپرده گذاری آنها تغییر می‌کند، در معرض خطر زیان دائمی قرار می‌گیرید.. زیان در این سناریو در لحظه برداشت از ارزش کمتری نسبت به زمان واریز برخوردار است.
ویژگی های اصلی یک DEX
ناشناس بودن و حریم خصوصی
ایده اصلی پشت ارزهای دیجیتال، تبادل همتا به همتا، بدون نیاز به حضور شخص ثالث است. DEXها کاربران را قادر می‌سازند تا دارایی‌ها را در پلتفرم خود بدون گذراندن مراحل KYC یا AML (ضد پول شویی) معامله کنند. کاربران موظف به ارائه اطلاعات شخصی یا افشای داده‌های حساس برای تکمیل تراکنش‌ها نیستند. در حالی که این ناشناس بودن و حریم خصوصی کامل را ارائه می‌دهد، کاربران کنترل کاملی بر دارایی‌ها، کلیدها، کیف پول و هر گونه هزینه کارمزد دارند. به عبارت ساده، لغزش زمانی رخ می‌دهد که یک معامله‌گر به دلیل نوسانات بازار، دارایی‌های خود را با قیمتی بیشتر یا کمتر از آنچه انتظار داشت، خریداری یا بفروشد.
غیر حضانتی
در تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکز؛ برخلاف صرافی‌های متمرکز، صرافی‌های غیرمتمرکز نیازی به معامله‌گران ندارند که وجه و کلمات خود را به یک صرافی بسپارند تا معامله را تکمیل کنند. کاربران در طول فرآیند تراکنش با کمک قراردادهای هوشمند کنترل کامل دارایی‌های خود را دارند. در حالی که این امر، حضانت کامل را برای کاربران DEX امکان‌پذیر می‌کند. آنها همچنین در معرض خطر ارسال وجه خود به کیف پول اشتباه یا درگیر شدن در یک کلاهبرداری هستند، که منجر به از دست دادن شدید دارایی‌ها می‌شود.
امنیت
در حالی که CEXها به دلیل زیرساخت‌های متمرکز خود، در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیر هستند، DEXها همچنین یک لایه امنیتی اضافی به پلتفرم‌های خود ارائه می‌دهند. نفوذ به DEXها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز آنها تقریبا غیرممکن است. با استفاده از یک شبکه بلاک چین، یک هکر باید تک‌تک کاربران پلتفرم را هک کند تا بتواند روی یک DEX کنترل داشته باشد. با این حال، از آنجایی که DEXها از طریق قراردادهای هوشمند منبع باز اداره می‌شوند، این احتمال وجود دارد که هر کسی بتواند کد را مرور کند و نقاط ضعف را شناسایی کند، که می‌تواند منجر به دستکاری پلتفرم شود.
موانع زیاد برای ورود
کاربرانی که با مفاهیم DeFi و فناوری بلاک چین آشنا هستند، می‌توانند با استفاده از مبادله مبادله همتا به همتا مشکل داشته باشند. پیمایش DEXها برای کاربرانی که اولین تجربه کاریشان هست، اغلب بسیار دشوار است و راهنمایی بسیار کمی در مورد نحوه کار با پلتفرم آنها ارائه می‌دهند. به دلیل ازدحام شبکه، پردازش و اعتبارسنجی تراکنش‌ها در بلاک چین ممکن است زمان زیادی طول بکشد. در نهایت، رابط کاربری هنوز در مراحل اولیه خود است و باید برای کاربرانی که نیاز به نهایی کردن جزئیات تراکنش و کارمزد خود دارند، شفاف‌تر باشد.
سخن پایانی
در تفاوت صرافی متمرکز و غیرمتمرکزهر دو صرافی متمرکز و غیرمتمرکز مزایا و معایب خود را دارند. بسته به نوع سرمایه‌گذار و سطح تحمل ریسک شما، هر دو صرافی امتیازات خاص خود را ارائه می‌دهند. CEX ها قطعاً دارای مزیای بیشتر برای کاربرپسندتر بودن و دعوت از سرمایه گذاران جدید ارزهای دیجیتال هستند، در حالی که DEXها سطحی از حریم خصوصی و ناشناس بودن را ارائه می‌دهند. اگرچه در حال حاضر زمستان کریپتو وجود دارد، اما همیشه فرصتی برای ساختن پلتفرم‌های جدید وجود دارد که مشکلات پلتفرم‌های موجود را حل کند.
اتراکس، راهی مطمئن برای ورود به بازارهای ارز دیجیتال
اتراکس یکی از شناخته‌شده‌ترین صرافی‌های ارز دیجیتال در ایران محسوب می‌شود. این صرافی با بهره مندی از درگاه بانکی و خدمات پشتیبانی 24 ساعته، همراه با ارائه کیف پول اختصاصی، در تلاش است تا به کاربرانش فرصتی را برای انجام معاملات ساده، ایمن و سریع ارائه دهد. تنوع ارزهای دیجیتال معامله پذیر در اتراکس به بیش از 400 نوع می‌رسد و به همین دلیل این صرافی به عنوان یکی از متنوع‌ترین و بهترین صرافی‌های ارز دیجیتال در ایران شناخته می‌شود.
با استفاده از صرافی ارز دیجیتال اتراکس، شما به راحتی می‌توانید در دنیای پویای ارزهای دیجیتال فعالیت کنید. این پلتفرم جهت کاوش در بازار ارزهای دیجیتال، امکانات زیادی ارائه می‌دهد. از واریز و برداشت وجه از ۱ دلار تا ۲۵ میلیون تومان، تا فرآیند ثبت‌نام آسان، احراز هویت سریع و رابط کاربری مدرن و ساده، تمامی ابزارهای مورد نیاز برای تجربه معاملاتی موثر و موفق در اتراکس فراهم آمده است.
