نقدشوندگی (liquidity)، معیار سنجش میزان راحتی تبدیل یک دارایی به پول نقد یا یک دارایی دیگر است. شاید نادرترین و باارزشترین کتاب قدیمی را در کولهپشتی خود داشته باشید اما اگر در یک جزیره دورافتاده تنها باشید، یافتن خریدار بسیار دشوار باشد.
از سوی دیگر، اگر بخواهید در جفت ارز دلار آمریکا/بیتکوین در صرافی اتراکس 100 دلار بیتکوین بخرید، تقریباً در همان لحظه و بدون هیچگونه تأثیر روی قیمت این کار را انجام میدهید. به همین دلیل وقتی از داراییهای مالی صحبت میکنیم نقدشوندگی اهمیت ویژهای دارد.
کدام روش برای سنجش سلامت یک بازار مناسب است؟ میتوان به حجم معاملات، نوسانات یا سایر شاخصهای تکنیکال نگاه کرد. با این حال، یک عامل بسیار حیاتی به نام نقدشوندگی وجود دارد که اصلا نباید نادیده گرفته شود. وقتی بازار نقدشوندگی نداشته باشد، معامله کردن بدون تأثیرگذاری قابلتوجه بر قیمت، بسیار دشوار است. حال ببینیم نقدشوندگی چیست و چرا اهمیت دارد.
نقدشوندگی (liquidity) مقیاسی از میزان سهولت تبدیل یک دارایی به دارایی دیگر یا وجه نقد، بدون تأثیر قابلتوجه روی قیمت آن است. به بیان سادهتر، نقدشوندگی توصیفکننده این است که یک دارایی چقدر سریع و راحت خرید و فروش میشود.
از این نظر، نقدینگی بالا یعنی اینکه میتوان یک دارایی را بدون تاثیر قیمتی به سرعت و آسان معامله کرد.
از طرف دیگر، نقدشوندگی بد یا پایین نشاندهنده این است که امکان خریدوفروش سریع یک دارایی وجود ندارد. یا اگر هم که این امکان وجود داشته باشد، این معامله تأثیر فراوانی روی قیمت خواهد داشت.
وجه نقد (یا معادل وجه نقد) را میتوان نقدشوندهترین دارایی دانست زیرا خیلی سریع میتواند به داراییهای دیگر تبدیل شود. دارایی مشابه در دنیای رمزارزها، ارز دیجیتال باثبات (استیبلکوین) است.
البته هنوز استیبل کوینها و سایر ارزهای دیجیتال بخشی از رویه پرداختهای روزمره نیستند و به رسمیت شناخته شدن آنها به زمان احتیاج دارد. به هر حال، بخش اعظمی از حجم بازار رمزارزها از ارزهای باثبات تشکیل شده است که موجب افزایش نقدشوندگی (liquidity) آن شده است.
از سوی دیگر، املاک، اتومبیلهای سوپر اسپورت یا اشیای نادر، به دلیل اینکه معامله آنها کار آسانی نیست، میتوان گفت نسبتاً نقدشوندگی ندارند. ممکن است یک عتیقه دستساز کمیاب داشته باشید، اما پیدا کردن مشتری که حاضر باشد مبلغی که از نظر شما برای این جنس عادلانه است را پرداخت کند، میتواند بسیار دشواری باشد.
همچنین، تصور کنید که میخواهید با این عتیقه یک خودرو بخرید. پیدا کردن فروشندهای که دقیقاً خودروی موردعلاقه شما را برای فروش گذاشته باشد و بخواهد عتیقه شما را خریداری کند، تقریبا غیرممکن است. اینجا است که پول نقد به کمک شما میآید.
بهطورکلی، داراییهای ملموس (مشهود) در مقایسه با داراییهای دیجیتال نقدشوندگی پایینتری دارند، این امر به علت همان ماهیت ملموس آنها است. هزینههای اضافی دارند که انجام این معاملات را میتواند بسیار وقتگیر کند.
هر چند، در مبادله دیجیتال و رمزارزها، خریدوفروش داراییها نوعی بازی جابجا کردن اعداد در رایانههاست. ولی از آنجا که معامله کردن را بسیار آسان کرده است، به نقدشودگی این نوع داراییها کمک میکند.
با همه این تفاسیر، شاید بهتر باشد نقدشوندگی (liquidity) را یک طیف در نظر بگیریم. در یک سمت، پول نقد و ارزهای دیجیتال باثبات قرار دارند. در سوی دیگر، داراییهایی با نقدشوندگی بسیار پایین. از دیدگاه سنتی، دو نوع نقدشوندگی وجود دارد: نقدشوندگی حسابداری و بازاری.
نقدشوندگی حسابداری اصطلاحی است که بیشتر در کسبوکارها و ترازنامههای آنها مورد استفاده قرار میگیرد. این مفهوم اشاره میکند که یک شرکت با چه آسانی یا سختی میتواند بدهیهای کوتاهمدت و جاری خود را با استفاده از داراییهای جاری و جریان نقدی پرداخت کند. بنابراین، نقدشوندگی حسابداری بهطور مستقیم با سلامت مالی یک شرکت ارتباط دارد.
نقدشوندگی بازار نشان میدهد یک بازار تا چه اندازه این فرصت را فراهم میکند که داراییها به قیمتی عادلانه خریدوفروش شوند. در این حالت، کمترین قیمتی که یک فروشنده حاضر به فروش یک جنس است (درخواست)، به بیشترین بهایی (پیشنهاد) که یک خریدار حاضر است برای آن بپردازد، نزدیک است. اختلاف بین این دو قیمت را شکاف قیمت یا اسپرد خریدوفروش (bid-ask spread) میگویند.
نمودار عمق بایننس/دلار آمریکا، با اسپرد قیمتی 0.2%.
همانطور که گفته شد، شکاف قیمت یا اسپرد خریدوفروش برابر است با تفاوت بین پایینترین درخواست خرید و بالاترین پیشنهاد فروش.
بنابراین، اسپرد قیمتی پایین برای بازارهایی است که نقدشوندگی بالایی دارند. این یعنی اختلاف قیمتها به سرعت توسط معاملهگران پر میشود. در مقابل، شکاف قیمت خریدوفروش بالا معمولاً به این معنی است که بازار، نقدشوندگی (liquidity) خوبی نداشته و تفاوت زیادی بین قیمتهای مدنظر فروشندگان و خریداران وجود دارد.
اسپرد قیمتی میتواند برای معاملهگران آربیتراژ هم مفید باشد. زیرا آنها تلاش میکنند از اختلاف قیمت خریدوفروش چندین و چند بار استفاده کنند. درحالیکه معاملهگران آربیتراژ سود میبرند، فعالیتهای آنها برای بازار هم مفید است. چگونه؟ از آنجاییکه آنها اسپرد قیمتی را کم میکنند، سایر معاملهگران هم، معاملات بهتری انجام میدهند.
معاملهگران آربیتراژ باید مطمئن شوند که بین جفتهای بازار مشابه، تفاوت قیمت زیادی وجود نداشته باشد. آیا تاکنون متوجه این نکته شدهاید که قیمت بیت کوین در بزرگترین و نقدشوندهترین صرافیها تقریباً یکسان است؟ این امر تا حد زیادی مدیون معاملهگران آربیتراژ است، معاملهگرانی که تفاوتهای کوچک قیمت بین صرافیهای مختلف را پیداکرده و از آنها سود میبرند.
بنابراین، از آنجا که همه رمزارزها جزئی از داراییهای دیجیتال هستند، باید نقدشوندگی بالایی داشته باشند؟ خیر.
اینجا نیز نقدشوندگی متفاوت است و به حجم معاملات و کارایی بازار بستگی دارد. حجم معاملات برخی بازارها کمتر از چند هزار دلار در روز است، درحالیکه برخی دیگر میلیاردها دلار حجم معاملاتی دارند. برای رمزارزهایی مانند بیتکوین و اتریوم نقدشوندگی یک مشکل محسوب نمیشود، اما تعداد زیادی از رمزارزها با کمبود آن مواجهاند.
این امر مخصوصا در رابطه با آلتکوینها اهمیت بیشتری دارد. اگر در بازاری فعالیت کنید که نقدشوندگی خوبی ندارد، شاید نتوانید در قیمت دلخواه خود از بازار خارج شوید. به همین دلیل است که معامله با داراییهایی که نقدشوندگی بالاتری دارند معمولاً ایده بهتری است.
اگر در بازاری با نقدشوندگی (liquidity) پایین سفارش بزرگی ارسال کنید چه اتفاقی میافتد؟ لغزش.
لغزش یا افت قیمت (slippage) عبارت است از اختلاف قیمت مدنظر شما با قیمتی که معامله انجام میشود. لغزش زیاد یعنی اینکه معامله در قیمتی انجامگرفته که با قیمت مدنظر شما تفاوت زیادی دارد. معمولاً به این دلیل است که در دفتر سفارش، سفارش کافی نزدیک به مبلغ موردنظر شما وجود ندارد. میتوان این مشکل را با استفاده از سفارش محدود حل کرد، اما این احتمال وجود دارد که سفارش شما انجام نشود.
نقدشوندگی میتواند بر اساس شرایط مختلف بازار هم بهشدت تغییر کند. بحران اقتصادی میتواند تأثیر شگرفی روی نقدشوندگی بازار داشته باشد. بازیکنان این بازار سعی میکنند بهسرعت بهمنظور پوشش وظایف مالی و بدهیهای کوتاهمدت خود، پول خود را از بازار خارج کنند.
نقدشوندگی (liquidity) از مفاهیم مهم در بررسی بازارهای مالی است. بهطورکلی، بهتر است در بازارهایی معامله کنید که نقدشوندگی بالاتری دارند زیرا در این صورت راحتتر میتوان به موقعیتهای معاملاتی وارد یا از آن خارج شد.
می خواهید بهترین صرافی برای خرید و فروش ارزهای گوناگون با خدمات خودکار و درگاه بانکی را بشناسید؟ اترکس بهترین گزینه است!
اترکس، صرافی ارزهای دیجیتال با خدمات خودکار و پرداخت از طریق درگاه بانکی است. خرید و فروش ارزهای دیجیتال گوناگون به صورت سریع و امن در اترکس انجام میشود. با مزایایی نظیر سرعت، امنیت، تنوع و سهولت، اترکس بهترین گزینه برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است.
همین حالا به اترکس ملحق شوید و تجربه کار با صرافی مدرن و راحت را تجربه کنید.
بیشتر بخوانید:
نظرات
ارﺳﺎل ﻧﻈﺮ ﺟﺪﯾﺪ