شبکه لایتنینگ یک فناوری لایه دوم است که برای بیتکوین به کار می‌رود و از کانال‌های خردپرداخت‌ها (micropayment channels) برای بهبود مقیاس‌پذیری بلاکچین و اجرای کارآمدتر تراکنش‌ها استفاده می‌کند. معاملاتی که بر روی شبکه‌ی لاتنینگ انجام می‌شوند در مقایسه با معاملاتی که به طور مستقیم بر روی بلاکچین بیتکوین انجام می‌شود سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر است و فرآیند تایید آسان‌تری دارد.
این شبکه با خارج کردن معاملات از بلاکچین اصلی و انجام آنها به صورت خارج‌زنجیره‌ای قصد دارد ترافیک سنگین بلاکچین بیتکوین و هزینه‌های معاملاتی مربوط به آن را کاهش دهد. از شبکه‌ی لایتنینگ می‌توان برای انجام انواع معاملات خارج‌زنجیره‌ای مانند مبادله‌ی رمزارزهای مختلف با یکدیگر استفاده کرد.
برای مثال، این شبکه ممکن است به منظور تسهیل مبادله‌های اتمی که به افراد اجازه می‌دهد بدون دخالت نهادهای واسطه‌ای مانند صرافی‌های ارز دیجیتال، معامله کنند، استفاده شود.
نکات مهم
- شبکه لایتنینگ یک نوآوری تکنولوژیک برای حل مشکل سرعت انجام تراکنش‌ها بر روی بلاکچین بیتکوین است که با معرفی تراکنش‌های خارج از دفتر کل انجام می‌شود.
- شبکه‌ی لاتنینگ نیز همانند بلاکچین، سازمان‌های مرکزی مانند بانک‌ها را از واسطه‌گری این تراکنش‌ها حذف می‌کند.
- برای اولین بار، جوزف پون و تادیوس دریجا در سال 2015 طرح شبکه‌ی لایتنینگ را شرح دادند.
توصیف شبکه لایتنینگ
همانطور که گفته شد، شبکه لایتنینگ برای اولین بار توسط جوزف پون و تادیوس دریجا در سال 2015 پیشنهاد شد و از آن زمان تاکنون در حال توسعه بوده است. هدف اصلی طراحی این شبکه حل مشکل سرعت پایین تراکنش‌ها در شبکه‌ی بیتکوین و بهبود توان عملیاتی این بلاکچین است.
اگر این شبکه بخواهد به ظرفیت خود به عنوان واسطه‌ی انجام معاملات روزانه دست پیدا کند باید حجم معاملات بیتکوین همانند کارت‌های اعتباری یا شبکه‌های پرداخت الکترونیک به دهه‌ها یا هزاران تراکنش در ثانیه افزایش پیدا کند. بیتکوین به دلیل ماهیت فناوری غیرمتمرکز خود که به اجماع تمام گره‌های تاییدکننده‌ی حاضر در شبکه نیاز دارد در حالت فعلی مملو از چنین مشکلاتی است.
برای مثال، اگر تعداد معاملات موجود بر روی شبکه‌ی بیتکوین چند برابر شود، تایید و ذخیره‌سازی آنها بسیار پرهزینه و زمان‌بر خواهد بود. با افزایش تعداد تراکنش‌ها، همچنین قدرت پردازش رایانه‌هایی که برای اجرای معاملات بیتکوین در شبکه حاضر هستند نیز باید چندین برابر شوند. علاوه‌براین، برای محاسبه‌ی این اطلاعات به مصرف انرژی عظیمی نیاز خواهد بود که استفاده از بیتکوین برای تراکنش‌های روزانه را به صورت غیرقابل قبولی پرهزینه می‌کند.
شبکه‌ی لایتنینگ با ایجاد لایه‌ی دومی بر روی بلاکچین اصلی، پیشنهادی برای حل مشکل مقیاس‌پذیری بیتکوین ارائه کرده است. این لایه‌ی دوم از چندین کانال پرداخت در میان طرفین معاملات یا کاربران مختلف بیتکوین تشکیل شده است. هر مجرای شبکه‌ی لایتنینگ مکانیزم معاملاتی خاصی برای دو طرف معامله است که می‌توانند با استفاده از این مجراها مبالغی را ردوبدل کنند.
این تراکنش‌ها در مقایسه با تراکنش‌های استاندارد که روی بلاکچین بیت کوین انجام می‌شود، تفاوت‌هایی در نحوه پردازش دارد. آنها تنها زمانی روی بلاکچین اصلی به‌روز می‌شوند که دو طرف قرارداد یک کانال پرداختی را باز و بسته کنند.
دو طرف معامله در مدت زمان بین باز و بسته شدن کانال‌ها می‌توانند بدون اطلاع‌رسانی فعالیت‌های خود به بلاکچین اصلی، کوین‌ها را به صورت بی‌نهایت بین یکدیگر ردوبدل کنند. این رویکرد سرعت انجام تراکنش‌ها را فوق‌العاده افزایش می‌دهد؛ زیرا لزومی ندارد تمام معاملات بوسیله تمام گره‌های تاییدکننده‌ی شبکه تایید شوند و هریک از کانال‌های پرداختی که برای طرفین معاملات ایجاد شده است با ترکیب با شبکه‌ای از گره‌های لایتنینگ می‌تواند تراکنش‌ها را انجام دهد. به همین صورت، ارتباطات متقابل بین کانال‌های مختلف پرداخت، شبکه‌ی لایتنینگ را ایجاد می‌کند.
عملکرد شبکه‌ی لایتنینگ
فرض کنید آلیس کانال پرداختی را با کافی‌شاپ مورد علاقه‌ی خود باز می‌کند و بیت‌کوینی به ارزش 100 دلار را در آن واریز می‌کند. بنابراین، با توجه به اینکه آلیس کانال پرداختی مستقیمی با این کافی شاپ ایجاد کرده است، تراکنش وی به صورت آنی انجام می‌شود.
باب که کانال پرداخت دیگری بین خود و سوپرمارکتی که بیشترین خرید را از آنجا می‌کند، و همچنین کافی شاپ مورد علاقه آلیس باز کرده است. ارتباط میان آلیس، کافی‌شاپ و باب تضمین می‌کند که آلیس می‌تواند با استفاده از وجوه موجود در تراز حساب خود با این کافی‌شاپ از سوپرمارکت مورد علاقه باب نیز خرید کند. به‌طور مشابه، باب نیز می‌تواند از وجوه موجود در تراز خود با سوپرمارکت برای تراکنش با کسب‌وکارهای موجود در شبکه‌ی آلیس استفاده کند.
اگر باب کانال پرداخت خود با این سوپرمارکت را ببندد (و هیچ مشتری مشترک دیگری بین این کافی‌شاپ و سوپرمارکت وجود نداشته باشد) در این صورت آلیس برای خرید از این سوپرمارکت باید کانال پرداخت دیگری باز کند. بدین ترتیب، شبکه‌ای از تراکنش‌ها ایجاد و در میان گره‌های مختلف شبکه‌ی لایتنینگ به شکل غیرمتمرکز هدایت می‌شوند.
شبکه‌ی لایتنینگ به لحاظ فنی از قراردادهای هوشمند و دستورات برنامه‌نویسی چند امضایی برای تحقق اهداف خود استفاده می‌کند. زمانی که یک یا هر دو طرف معامله، وجوه را به کانال پرداخت واریز کنند یک معامله‌ی ابتدایی که به آن معامله‌ی تامین بودجه گفته می‌شود انجام می‌شود. در محیط‌های معمول چندامضایی ابتدا دو کلید اصلی (یکی عمومی و یکی خصوصی) مبادله می‌شوند. این مبادله دسترسی به وجوه و خرج آنها را تسهیل می‌کند.
بااین‌حال، امضاهای گره‌های لایتنینگ تغییری نمی‌کند. که این بخاطر جلوگیری از پرداخت مجدد تراکنش‌هایی است که توسط بلاکچین اصلی تشخیص داده شده است. در عوض دو طرف معامله کلید واحدی را که برای تایید تراکنش‌ها استفاده کرده بودند را به یکدیگر می‌دهند که اصطلاحا به آنها معاملات تعهدی نیز گفته می‌شود.
دو طرف معامله می‌توانند معاملات تعهدی بی‌نهایتی را در بین خود و سایر گره‌های شبکه‌ی لایتنینگ انجام دهند. این افراد تنها زمانی کلید اصلی را مبادله می‌کنند که مجرای پرداختی بین آنها بسته شده ابشد.
آیا برای استفاده از شبکه لایتنینگ باید هزینه‌ای پرداخت کرد؟
بله، برای انجام تراکنش با استفاده از این شبکه باید هزینه کرد که ترکیبی از هزینه‌های مسیریابی برای هدایت اطلاعات پرداخت بین گره‌های لایتنینگ و هزینه‌های تراکنش خود بیتکوین برای باز کردن و بستن کانال‌های پرداخت هستند.
در نوامبر سال 2019 دانشمندان دو دانشگاه کشور مجارستان و موسسه‌ی علوم رایانه‌ای مقاله‌ای را منتشر کردند که توانایی متصدیان شبکه‌ی لایتنینگ برای ادامه پردازش تراکنش‌ها بدون افزایش شدید هزینه‌ها، زیر سوال برد. این مولفان در چکیده‌ی مقاله‌ی خود اذعان داشتند که «مشارکت در این شبکه برای اکثر گره‌های بزرگ مسیرگزینی تراکنش‌ها که انسجام این شبکه را حفظ کرده‌اند به لحاظ اقتصادی غیرمنطقی است. در نتیجه، برای اینکه مسیرگزینی پرداخت‌ها به لحاظ اقتصادی عملی باشد کارمزد ترافیک یا تراکنش‌ها افزایش یابد.
شبکه لایتنینگ چه مشکلاتی دارد؟
واضح‌ترین مشکل شبکه‌ی لایتنینگ که هدف آن تمرکززدایی بوده است، این است که می‌توانند مدل قطب و اقمار را که ویژگی سیستم‌های مالی امروزی است، تکرار کند. در الگوی فعلی، بانک‌ها و موسسات مالی نهادهای واسطه‌ی اصلی انجام و هدایت تمام تراکنش‌ها هستند.
گره‌های لایتنینگ با ایجاد ارتباطات باز بیشتر با دیگران می‌توانند به همان الگوی قطب و گره‌های متمرکز در شبکه فعلی شباهت پیدا کنند. هر نارسایی در یکی از این قطب‌ها به راحتی می‌تواند بخش قابل توجه (یا حتی کل) شبکه را از کار بیاندازد.
مشکل بزرگ دیگر این شبکه که پیش از این نیز به آن اشاره شد، لزوم افزایش هزینه‌های معاملات برای حفظ پایداری اقتصادی شبکه است. این مسئله نه تنها برای گره‌های نگهدارنده خود شبکه‌ی لایتنینگ بلکه برای هزینه‌ی غیرمستقیم ناشی از افزایش هزینه‌های معاملات خود بیتکوین که در این شبکه نمود پیدا می‌کنند نیز لازم است.
خیلی از افراد معتقدند، از آنجا که شبکه لایتنینگ به آنلاین بودن مداوم نیاز دارد، در مقابل حملات هکرها و سرقت وجوه نیز آسیب‌پذیر است. در این شبکه امکان ذخیره‌ی سرد کوین‌ها وجود ندارد چرا که شبکه‌ی اجازه‌ی چنین کاری را به کاربران نمی‌دهد.
اترکس؛ صرافی ارزهای دیجیتال
می خواهید بهترین صرافی برای خرید و فروش ارزهای گوناگون با خدمات خودکار و درگاه بانکی را بشناسید؟ اترکس بهترین گزینه است!
اترکس، صرافی ارزهای دیجیتال با خدمات خودکار و پرداخت از طریق درگاه بانکی است. خرید و فروش ارزهای دیجیتال گوناگون به صورت سریع و امن در اترکس انجام می‌شود. با مزایایی نظیر سرعت، امنیت، تنوع و سهولت، اترکس بهترین گزینه برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است.
همین حالا به اترکس ملحق شوید و تجربه کار با صرافی مدرن و راحت را تجربه کنید.
بیشتر بخوانید:
