پامپ ارز دیجیتال! با رشد فزاینده علاقه‌مندی به ارزهای دیجیتال، متأسفانه کلاهبرداری‌ها نیز افزایش یافته است. در این مقاله، به بررسی طرح‌های «پامپ و دامپ ارز دیجیتال» پرداخته‌ایم. اخیراً بیش از ۲۰۰۰ ارز دیجیتال به‌صورت غیرقانونی و ناگهانی رشد کرده و فرصت‌های سوءاستفاده از این بازار را گسترش داده‌اند.
در عین حال پامپ و دامپ می‌توانند به‌عنوان یک استراتژی در دنیای ارزهای دیجیتال محسوب شوند، به شرط آن‌که توکنی که پامپ یا دامپ می‌شود، یک پروژه پانزی و کلاهبرداری نباشد. در این مطلب به بررسی بیشتر این ۲ طرح و همچنین روش‌های کلاهبرداری از طریق پامپ و دامپ ارز دیجیتال خواهیم پرداخت.
پامپ و دامپ ارز دیجیتال چیست؟
ساده‌ترین تعریف پامپ و دامپ ارز دیجیتال این است: افزایش ناگهانی قیمت یک رمزارز (پامپ) و سپس کاهش ناگهانی آن (دامپ). از نظر تکنیکال، پامپ ارز دیجیتال زمانی رخ می‌دهد که یک رمزارز به ناحیه اشباع خرید برسد و قیمت آن به‌طور چشمگیری افزایش یابد. در مقابل، دامپ ارز دیجیتال به شرایطی اشاره دارد که افراد برای فروش سریع این رمزارز هجوم می‌آورند و باعث افت قیمت آن می‌شوند.
استراتژی پامپ و دامپ ارز دیجیتال در نگاه اول ممکن است عاقلانه به نظر برسد؛ اما در ادامه توضیح خواهیم داد که طرح‌های کلاهبرداری پامپ و دامپ چگونه سرمایه‌های افراد را به تاراج می‌برند.
کلاهبرداری پامپ و دامپ ارز دیجیتال چگونه انجام می‌شود؟
۱. صاحب پروژه یک توکن عرضه می‌کند: در مرحله اول صاحب پروژه (فرد یا گروه) ابتدا یک رمزارز را انتخاب می‌کند. این دارایی باید یک ارز دیجیتال نسبتاً ناشناخته و دارای روند قیمتی پایدار و جانبی باشد، به طوری که توجه خاصی از سوی سرمایه‌گذاران به آن جلب نشده باشد.
۲. خرید با حجم کم: این ارز دیجیتال با حجم کم خریداری می‌شود تا رشد غیرمنتظره‌ای در قیمت ایجاد نشود. در همین زمان، زمینه خبری و تبلیغاتی برای آن در رسانه‌ها و پلتفرم‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. صاحبان پروژه با تبلیغات فعال به معرفی این توکن می‌پردازند، از آینده درخشان آن سخن می‌گویند و تلاش می‌کنند افراد بیشتری را به خرید آن ترغیب کنند.
۳. موج اول پامپ: با شروع مرحله پامپ، صاحبان پروژه به سرمایه‌گذاری روی این دارایی ادامه می‌دهند و قیمت آن را به‌صورت تقلبی افزایش می‌دهند. در نتیجه‌ی انتشار اخبار و تبلیغات، معامله‌گران دیگر نیز شروع به خرید می‌کنند و تقاضا برای سرمایه‌گذاری در این ارز دیجیتال افزایش می‌یابد.
با هدف کسب سود سریع در ابتدای یک پامپ، مدیران پروژه‌ها اقدام به فروش حجم زیادی از دارایی‌های خود می‌کنند. این عمل، تعادل بازار را بر هم زده و باعث سقوط قیمت می‌شود.
۴. کاهش قیمت: مدیران پروژه اجازه می‌دهند تا قیمت رمزارز به سطح قابل قبولی کاهش یابد و سپس دوباره ارز را خریداری کرده و موج دوم پامپ را تحریک می‌کند. معامله‌گران با مشاهده این افزایش جدید گمان می‌کنند که اصلاح قیمت رخ داده و به امید بازگشت مجدد، خرید خود را ادامه می‌دهند.
۵. کلاهبرداری و برداشت سرمایه: معمولاً موج دوم پامپ بالاتر از موج اول است و در این موج، صاحبان پروژه به‌صورت کامل سرمایه را برداشت کرده و از بازار خارج می‌شوند.
برای آشنایی بیشتر با انواع کلاهبرداری ارز دیجیتال کلیک کنید.
کدام ارزهای دیجیتال پامپ و دامپ داشته‌اند؟
| نام رمزارز | میزان پامپ و دامپ | تاریخ |
| OKcash | ٪۶۴ | ۲۰۲۳ |
| NAGA | ٪۷۰ | ۲۰۲۳ |
| Plasma Finance | ٪۹۶ | ۲۰۲۳ |
| Akropolis | ٪۷۶ | ۲۰۲۳ |
| Obyte | ٪۷۲ | ۲۰۲۳ |
| Memeverse | ٪۴۷ | ۲۰۲۳ |
شما می‌توانید از پامپ و دامپ ارز دیجیتال استفاده کنید!
اگر هدف شما آشنایی با این پدیده و شناسایی الگوها برای جلوگیری از گرفتار شدن در آن است، می‌توان به راهکارهایی اشاره کرد که به‌صورت حرفه‌ای به تحلیل بازار و سرمایه‌گذاری آگاهانه کمک می‌کند:
آگاهی از الگوهای پامپ و دامپ: شناخت نشانه‌های پامپ و دامپ، اولین قدم برای جلوگیری از گرفتار شدن در این طرح‌ها است. الگوهای پامپ و دامپ معمولاً با تبلیغات ناگهانی در شبکه‌های اجتماعی، رشد شدید قیمت در بازه زمانی کوتاه و حجم معاملات بالا همراه است. اگر متوجه این نشانه‌ها در یک ارز دیجیتال شدید، به جای شرکت در این روند، از آن ارز دوری کنید و با حفظ سرمایه، ریسک را به حداقل برسانید.
استفاده از تحلیل تکنیکال و بنیادی: به جای تکیه بر تبلیغات و سیگنال‌های غیررسمی، از ابزارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی استفاده کنید. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا روندهای واقعی بازار را تشخیص دهید و از دستکاری‌های قیمت مصون بمانید. با تمرین تحلیل تکنیکال، می‌توانید الگوهای پامپ و دامپ را شناسایی کنید و در زمان‌های مناسب از این معاملات خارج شوید.
حفظ دیدگاه بلندمدت در سرمایه‌گذاری: معاملات کوتاه‌مدت، به‌ویژه در بازارهای پرنوسان مانند ارزهای دیجیتال، معمولاً ریسک بالایی دارند. با تمرکز بر دیدگاه بلندمدت و پروژه‌های معتبر، می‌توانید از سرمایه‌گذاری‌های پایدارتری بهره ببرید. ارزهای دیجیتال معتبر و پروژه‌هایی که با پشتوانه فنی و شفافیت بالا فعالیت می‌کنند، از پامپ و دامپ کمتر آسیب می‌بینند و سرمایه‌گذاری در آنها به نسبت ایمن‌تر است.
پرهیز از معاملات بر اساس توصیه‌های ناآشنا: بسیاری از کانال‌ها و گروه‌های تلگرامی یا شبکه‌های اجتماعی وعده‌های سود بالا و فوری می‌دهند و افراد را تشویق به خرید ارزهای دیجیتال ناشناخته می‌کنند. برای محافظت از سرمایه خود، هرگز به این توصیه‌ها اعتماد نکنید و تنها بر اساس تحقیق و تحلیل شخصی خود وارد معاملات شوید.
آیا همه بازارهای مالی مستعد پامپ و دامپ هستند؟
همه بازارهای مالی به یک اندازه مستعد پامپ و دامپ نیستند، اما تمامی بازارها به نوعی ممکن است تحت تأثیر دستکاری و افزایش و کاهش‌های ناگهانی قیمت قرار بگیرند. میزان و شدت رخ دادن پامپ و دامپ به عواملی مانند قوانین و نظارت‌های موجود در بازار، حجم معاملات، و میزان نقدینگی وابسته است.
بازارهای مشتقه مانند آپشن‌ها و قراردادهای آتی (فیوچرز) نیز به دلیل پیچیدگی و نقدینگی بالا کمتر مستعد پامپ و دامپ هستند، هرچند برخی از قراردادهای مشتقه‌ی کمتر شناخته‌شده و با حجم کم ممکن است مورد دستکاری قرار گیرند. اما نوسانات شدید قیمتی در این بازارها بیشتر به دلیل ذات پرنوسان ابزارهای مشتقه و تغییرات در قیمت دارایی‌های پایه رخ می‌دهد.
چطور گرفتار پامپ و دامپ ارز دیجیتال نشویم؟
برای جلوگیری از گرفتار شدن در طرح‌های پامپ و دامپ ارز دیجیتال، باید با درکی عمیق‌تر از این نوع کلاهبرداری‌ها، تحلیل دقیق و رفتار محتاطانه، رویکردی آگاهانه به بازار ارزهای دیجیتال داشت. در ادامه چند راهکار تخصصی ارائه می‌شود:
تحقیق مستقل و جامع: قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری، اطلاعات جامعی در مورد ارز دیجیتال مورد نظر جمع‌آوری کنید. به دنبال منابع معتبر، وایت‌پیپر پروژه، تیم توسعه‌دهندگان، تکنولوژی پایه و کارایی آن در دنیای واقعی باشید. ارزهای جدید و ناشناخته که تبلیغات گسترده‌ای دارند، معمولاً مستعد پامپ و دامپ هستند. در صورت امکان، اعتبار و سابقه تیم پروژه را بررسی کنید و به پروژه‌هایی با شفافیت بالا و سابقه خوب اعتماد کنید.
هوشیاری نسبت به تبلیغات بیش از حد: تبلیغات و توصیه‌های جذاب و پر سر و صدا در فضای مجازی مانند شبکه‌های اجتماعی، گروه‌های تلگرام و دیسکورد ممکن است تنها با هدف جذب سرمایه‌گذاران ناآگاه صورت گرفته باشد. هر پروژه‌ای که رشد غیرمنطقی و تبلیغات بیش از حد دارد، ممکن است در دام پامپ و دامپ ارز دیجیتال باشد. برخی نشانه‌های تبلیغاتی که باید مورد توجه قرار گیرند:
- وعده‌های بازده بالا در کوتاه‌مدت
- اصطلاحات جذاب و مبهم در توصیف پروژه
- تأکید بر “از دست ندادن فرصت”
- استفاده از تکنیک‌های ترس از دست دادن (FOMO)
بررسی نوسانات قیمت: پروژه‌هایی که به‌طور ناگهانی افزایش یا کاهش قیمت شدیدی تجربه می‌کنند، ممکن است نشانه‌ای از پامپ ارز دیجیتال و دامپ آن باشند. برای تشخیص این موضوع می‌توانید نمودارهای قیمتی و حجم معاملات آن را در بازه‌های مختلف بررسی کنید. پامپ و دامپ معمولاً با جهش قیمتی شدید و حجم معاملات بالا همراه است و پس از فروش گسترده، به سرعت دچار افت قیمت می‌شود.
دقت به حجم نقدینگی: یکی از ویژگی‌های ارزهای دیجیتالی که در معرض پامپ و دامپ هستند، کمبود نقدینگی و حجم معاملات پایین است. دارایی‌هایی که در صرافی‌های معتبر و با حجم معاملات بالا معامله می‌شوند، کمتر در معرض دستکاری قیمت قرار دارند. از سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتالی که حجم معاملات کمی دارند و در صرافی‌های کمتر شناخته‌شده معامله می‌شوند، پرهیز کنید؛ زیرا نقدینگی پایین، فرصت بیشتری برای پامپ و دامپ فراهم می‌کند.
توصیه افراد مشهور و اینفلوئنسرها: برخی کلاهبرداران برای جلب توجه و افزایش اعتماد، از افراد مشهور و اینفلوئنسرها برای تبلیغ پروژه خود استفاده می‌کنند. همیشه به توصیه‌های افراد مشهور با دیده‌ی شک نگاه کنید و اطلاعات بیشتر را از منابع دیگر جستجو کنید. بسیاری از این توصیه‌ها ممکن است با دریافت پول صورت گرفته باشد و بازتاب‌دهنده واقعیت نباشد.
تنظیم استراتژی‌های مدیریت ریسک: در مواجهه با ارزهای جدید و ناپایدار، همواره با استراتژی‌های مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری کنید. به‌عنوان مثال:
- تنها بخشی از سرمایه خود را به ارزهای ناشناخته اختصاص دهید.
- از حد ضرر (stop-loss) استفاده کنید تا در صورت افت ناگهانی قیمت، ضرر شما به حداقل برسد.
- در صورت افزایش ناگهانی قیمت، برنامه‌ریزی برای فروش داشته باشید تا سود خود را تثبیت کنید.
اجتناب از معاملات احساسی و FOMO: یکی از تله‌های رایج در پامپ و دامپ ارز دیجیتال، ترس از دست دادن فرصت (FOMO) است که به دلیل افزایش شدید قیمت به وجود می‌آید. به یاد داشته باشید که هیجانات نباید در تصمیمات سرمایه‌گذاری شما دخیل شوند. صبورانه عمل کنید و تا زمانی که تحقیقات کامل انجام نداده‌اید، از خرید ارز دیجیتال خودداری کنید. پامپ و دامپ‌ها معمولاً برای افرادی طراحی شده‌اند که به‌طور احساسی و سریع تصمیم‌گیری می‌کنند.
استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی: استفاده از ابزارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی به شما کمک می‌کند تا بازار را با دقت بیشتری تحلیل کنید و از تصمیمات عجولانه خودداری کنید. شاخص‌هایی مانند RSI (شاخص قدرت نسبی)، MACD (میانگین متحرک همگرایی و واگرایی)، و حجم معاملات می‌توانند نشانه‌های ارزشمندی از وضعیت بازار و روندهای احتمالی ارائه دهند. تحلیل بنیادی نیز می‌تواند به شما کمک کند تا ارزش واقعی پروژه را درک کنید و از شرکت در پروژه‌های فاقد اعتبار پرهیز کنید.
انتخاب صرافی‌های معتبر: صرافی‌های معتبر معمولاً قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای پذیرش و لیست کردن ارزهای دیجیتال دارند و سعی می‌کنند از لیست کردن ارزهای مشکوک خودداری کنند. انتخاب صرافی‌های معتبر و دارای نظارت قانونی می‌تواند شما را از مواجهه با پروژه‌های پامپ ارز دیجیتال و دامپ آن در امان نگه دارد.
