اسنپ شات چیست؟
اسنپ شات را به چشم یک انقلاب خاموش در دنیای بلاکچین ببینید؛ ابزاری که با یک کلیک، شما را از یک تماشاگر ساده به بازیگری کلیدی در تصمیم‌گیری‌های پروژه‌های بزرگ تبدیل می‌کند، بدون نیاز به پرداخت هزینه‌های سنگین تراکنش! این پلتفرم با حذف برخی از کارمزدهای بلاک‌چینی، درهای حاکمیت غیرمتمرکز را به روی همه باز کرده و شفافیت را به سطح جدیدی برده است. آیا آماده‌اید صدای خود را در آینده پروژه‌های کریپتویی به گوش همه برسانید؟
اسنپ شات برای سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز (DAO) ها و پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) طراحی شده و با استفاده از سیستم ذخیره‌سازی غیرمتمرکز IPFS، داده‌های رای‌گیری را با نهایت امنیت و دسترسی عمومی ذخیره می‌کند. با اتصال کیف‌پول کریپتویی خود مانند(متامسک) می‌توانید به‌سادگی در تصمیم‌گیری‌های پروژه‌ها مشارکت کنید. در این مقاله، به بررسی دقیق اسنپ شات چیست، کاربردهای آن در بلاکچین، نحوه استفاده و آموزش قدم‌به‌قدم رای‌دهی با آن می‌پردازیم تا بتوانید در این مسیر پیشگام باشید.
قبل از آشنایی با مفهوم اسنپ شات لازم است ابتدا با فناوری بلاکچین آشنا شوید.
IPFS,DAO,DEFI چیست؟
IPFS: یک سیستم ذخیره‌سازی غیرمتمرکز است که داده‌ها را در سراسر شبکه پخش می‌کند و از تغییر آن‌ها جلوگیری می‌کند. در اسنپ‌شات، رای‌ها در IPFS ذخیره می‌شوند تا شفاف و تغییرناپذیر باشند.
DAO: سازمان‌هایی هستند که با قوانین دیجیتال روی بلاکچین کار می‌کنند و تصمیمات‌شان از طریق رای‌گیری توسط اعضای جامعه گرفته می‌شود. اسنپ‌شات ابزار رای‌گیری برای این سازمان‌ها فراهم می‌کند.
DeFi: به مجموعه‌ای از خدمات مالی گفته می‌شود که بدون نیاز به واسطه‌ها یا نهادهای مالی مرکزی مانند بانک‌ها، از طریق قراردادهای هوشمند و بلاکچین اجرا می‌شوند. این سیستم‌ها به کاربران امکان می‌دهند تا به‌طور مستقیم و بدون نیاز به واسطه‌ها به فعالیت‌های مالی مانند وام‌دهی، قرض‌گیری و تبادل ارزهای دیجیتال بپردازند.
اسنپ شات چیست؟
اسنپ شات یک سیستم رای‌گیری غیرمتمرکز است که برای ساده‌سازی فرآیندهای حاکمیتی در پروژه‌های بلاک‌چینی ایجاد شده است. برخلاف رای‌گیری‌های روی زنجیره که نیازمند پرداخت کارمزد گس هستند، اسنپ شات به‌صورت آف‌چین عمل می‌کند و هزینه‌های تراکنش را حذف می‌کند. داده‌های رای‌گیری با استفاده از شبکه IPFS ذخیره می‌شوند، که یک سیستم غیرمتمرکز برای ذخیره‌سازی داده‌هاست و شفافیت و امنیت را تضمین می‌کند.
کاربران با اتصال کیف‌پول کریپتویی خود می‌توانند در پیشنهادهای پروژه‌ها (Proposals)رای دهند. این ابزار به پروژه‌ها کمک می‌کند تا نظرات جامعه خود را درباره موضوعاتی مانند تغییرات پروتکل، تخصیص بودجه یا سیاست‌های جدید جمع‌آوری کنند و تصمیماتی عادلانه‌تر اتخاذ کنند. پروژه‌های معروفی مانند یونی‌سواپ، آوه و بالانسر از این پلتفرم برای تعامل با جامعه خود بهره می‌برند.
مکانیزم اصلی اسنپ شات
اسنپ شات با کیف‌پول‌های کریپتویی مانند متامسک ادغام می‌شود تا هویت و مالکیت توکن‌ها تایید گردد. هر پروژه دارای یک فضا (Space)است که با نام ENS مانند (uniswap.eth) مشخص می‌شود و پیشنهادها را سازمان‌دهی می‌کند. کاربران پس از بررسی پیشنهادها، با امضای یک پیام دیجیتال از طریق کیف‌پول، رای خود را ثبت می‌کنند.
داده‌های رای‌گیری در سیستم غیرمتمرکز IPFS ذخیره می‌شوند تا شفافیت و تغییرناپذیری تضمین شود. این فرآیند بدون هزینه تراکنش انجام می‌شود، زیرا برخلاف روش‌های روی زنجیره، نیازی به ثبت تراکنش در بلاکچین نیست و تنها امضاها برای تأیید استفاده می‌شوند.
آموزش قدم‌به‌قدم با مثال
برای استفاده از اسنپ شات، فرض کنید قصد دارید در پیشنهادی خیالی در یونی‌سواپ (کاهش کارمزد از ۰/۳% به ۰/۲%) رای دهید:
- آماده‌سازی: کیف‌پول متامسک را نصب کنید و توکن‌های UNI را در آن ذخیره نمایید.
- ورود: به وب‌سایت snapshot.Box مراجعه کنید و uniswap را از قسمت بالای سایت جستجو کنید.
- بررسی پیشنهاد: توضیحات پیشنهاد کاهش کارمزد را مطالعه کنید.
- انتخاب گزینه: در صورت موافقت، گزینه “موافق” را انتخاب کنید.
- امضا: پیام دیجیتال نمایش‌داده‌شده را با متامسک امضا کنید تا مالکیت توکن‌ها تأیید شود.
- نتایج: پس از ثبت رای، نتایج را در همان صفحه مشاهده کنید.
این فرآیند در چند دقیقه و بدون هزینه انجام می‌شود. اطمینان حاصل کنید که توکن‌های موردنیاز در زمان مشخص‌شده در پیشنهاد (که به‌طور دقیق در آن ذکر شده) در کیف‌پول شما موجود باشند. در غیر این صورت، رای شما محاسبه نخواهد شد.
سیستم رای‌گیری غیرمتمرکز
سیستم رای‌گیری غیرمتمرکز در اسنپ شات از اجزای متعددی تشکیل شده که امکان مدیریت پیشرفته فرآیندهای حاکمیتی را فراهم می‌کنند. این سیستم با بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن، شفافیت و کارایی را در فرآیند رای‌گیری تضمین می‌کند. در ادامه، اجزای اصلی این سیستم شرح داده می‌شوند:
فضاها (Spaces): محیط‌های سازمان‌یافته برای پروژه‌ها
فضاها به‌عنوان پروفایل‌های اختصاصی هر پروژه عمل می‌کنند و شامل مجموعه‌ای از پیشنهادهای رای‌گیری هستند. هر فضا با یک نام ENS مانند (aave.eth) تعریف می‌شود و می‌تواند عمومی یا خصوصی باشد. مدیران فضا می‌توانند تنظیماتی مانند معیارهای مشارکت، استراتژی‌های رای‌گیری و حداقل توکن موردنیاز برای ارائه پیشنهاد را مشخص کنند. این ساختار به پروژه‌ها کمک می‌کند تا فرآیند حاکمیتی خود را به صورت متمرکز و شفاف مدیریت کنند.
پیشنهادها (Proposals): محور تصمیم‌گیری
پیشنهادها موضوعاتی هستند که کاربران می‌توانند درباره آن‌ها رای دهند، مانند تغییر در پروتکل یا تخصیص بودجه. هر پیشنهاد شامل توضیحات، گزینه‌های رای‌گیری و یک بازه زمانی مشخص برای رای‌دهی است. پیشنهادها می‌توانند توسط مدیران فضا یا کاربرانی که شرایط لازم (مانند داشتن حداقل تعداد توکن) را دارند، ایجاد شوند.
برای کسب آگاهی بیشتر حتما صفحه بلاگ صرافی اتراکس را بررسی کنید.
الگوهای رای‌گیری (Voting Types): روش‌های متنوع برای محاسبه آرا
اسنپ شات از چندین الگوی رای‌گیری پشتیبانی می‌کند که هر یک نحوه محاسبه آرا را به شکلی متفاوت تعریف می‌کنند:
- رای‌گیری تک‌گزینه‌ای (Single Choice Voting): کاربران فقط یک گزینه را انتخاب می‌کنند و قدرت رای آن‌ها به آن گزینه اختصاص می‌یابد. این روش برای تصمیم‌گیری‌های ساده مناسب است.
- رای‌گیری تاییدی (Approval Voting): کاربران می‌توانند چندین گزینه را تأیید کنند و قدرت رای آن‌ها به‌صورت مساوی بین گزینه‌های انتخاب‌شده تقسیم می‌شود.
- رای‌گیری درجه‌دوم (Quadratic Voting): قدرت رای به‌صورت مربعی محاسبه می‌شود تا از تمرکز قدرت در دست دارندگان بزرگ توکن (نهنگ‌ها) جلوگیری کند. این روش به تعادل در تصمیم‌گیری کمک می‌کند.
- رای‌گیری ترجیحی (Ranked Choice Voting): کاربران گزینه‌ها را بر اساس اولویت رتبه‌بندی می‌کنند. اگر هیچ گزینه‌ای اکثریت را کسب نکند، گزینه‌های ضعیف‌تر حذف شده و فرآیند تا تعیین برنده ادامه می‌یابد.
- رای‌گیری وزنی (Weighted Voting): کاربران می‌توانند قدرت رای خود را به‌صورت دلخواه بین گزینه‌ها تقسیم کنند، مثلاً ۶۰% به یک گزینه و ۴۰% به گزینه دیگر.
استراتژی‌های رای‌گیری (Voting Strategies): تعیین قدرت رای
استراتژی‌های رای‌گیری مشخص می‌کنند که قدرت رای هر کاربر چگونه محاسبه شود. این استراتژی‌ها می‌توانند بر اساس معیارهای مختلفی تعریف شوند:
- بر اساس توکن‌ها: قدرت رای معمولاً با تعداد توکن‌های ERC-20 در کیف‌پول کاربر تعیین می‌شود.
- بر اساس NFTها: برخی پروژه‌ها از مالکیت NFT برای تخصیص قدرت رای استفاده می‌کنند.
- سفارشی: مدیران می‌توانند استراتژی‌های پیچیده‌تری مانند ترکیب تعداد توکن‌ها با میزان فعالیت کاربر در پروتکل تعریف کنند.
شماره بلاک (Block Number): جلوگیری از دستکاری
شماره بلاک برای تعیین واجدان شرایط رای‌دهی استفاده می‌شود. مدیران می‌توانند یک شماره بلاک خاص را انتخاب کنند که در آن لحظه موجودی توکن‌های کاربران بررسی می‌شود. این مکانیزم از خرید توکن در لحظه آخر برای دستکاری نتایج جلوگیری می‌کند.
ذخیره‌سازی داده‌ها (Data Storage): استفاده از IPFS
داده‌های رای‌گیری در اسنپ شات روی IPFS ذخیره می‌شوند، که یک سیستم ذخیره‌سازی غیرمتمرکز است. این روش شفافیت و تغییرناپذیری داده‌ها را تضمین می‌کند و امکان بررسی عمومی نتایج را فراهم می‌کند. هر رای و پیشنهاد یک شناسه محتوای منحصربه‌فرد (CID) دریافت می‌کند که کاربران می‌توانند از آن برای اعتبارسنجی استفاده کنند.
نحوه رای‌دهی‌ها در اسنپ شات
نحوه رای‌دهی‌ها در اسنپ شات بسته به الگو و استراتژی انتخاب‌شده متفاوت است. در ادامه جزئیات این فرآیند تشریح می‌شود:
- انتخاب الگوی رای‌گیری: هر پیشنهاد یک الگوی رای‌گیری دارد. مثلاً در رای‌گیری تک‌گزینه‌ای، فقط یک گزینه را انتخاب می‌کنید و قدرت رای شما (بر اساس تعداد توکن‌ها) به آن گزینه اختصاص می‌یابد. در رای‌گیری وزنی، می‌توانید قدرت رای خود را بین گزینه‌ها تقسیم کنید (مثلاً ۷۰% به گزینه اول و ۳۰% به گزینه دوم).
- محاسبه قدرت رای: قدرت رای معمولاً بر اساس تعداد توکن‌های موجود در کیف‌پول شما در یک شماره بلاک خاص محاسبه می‌شود. برای مثال، اگر ۱۰۰ توکن UNI داشته باشید و استراتژی رای‌گیری ساده باشد، قدرت رای شما ۱۰۰ واحد است.
- مدیریت زمان‌بندی: هر پیشنهاد یک بازه زمانی مشخص دارد. اگر در این بازه رای ندهید، فرصت از دست می‌رود.
- شفافیت نتایج: پس از پایان رای‌گیری، نتایج روی IPFS ذخیره شده و برای همه قابل مشاهده است. می‌توانید ببینید چه تعداد کاربر به هر گزینه رای داده‌اند.
برخی پروژه‌ها از مکانیزم‌هایی مانند شماره بلاک برای جلوگیری از دستکاری استفاده می‌کنند. این شماره معمولاً قبل از اعلام پیشنهاد تعیین می‌شود تا کاربران نتوانند با خرید توکن در لحظه آخر نتایج را تغییر دهند.
کاربرد اسنپ شات در بلاکچین
اسنپ شات در اکوسیستم بلاکچین کاربردهای گسترده‌ای دارد، به‌ویژه در پروژه‌های DeFi و DAOها. در ادامه چند نمونه از کاربردهای واقعی آن ارائه می‌شود:
- یونی‌سواپ: برای جمع‌آوری نظرات جامعه درباره تخصیص بودجه یا تغییرات پروتکل، مانند پیشنهادهایی برای تغییر کارمزدها یا فعال‌سازی قابلیت‌های جدید.
- آوه: برای تصمیم‌گیری درباره نرخ بهره، اضافه کردن دارایی‌های جدید یا تغییر سیاست‌های وام‌دهی از اسنپ شات استفاده می‌کند.
- بالانسر: برای تنظیمات استخرهای نقدینگی و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک، مانند توزیع پاداش‌ها، از رای‌گیری با اسنپ شات بهره می‌برد.
- استارک‌نت: با نسخه جدید اسنپ شات X، رای‌گیری روی زنجیره را با هزینه‌های پایین‌تر انجام می‌دهد، که یک تحول در حاکمیت غیرمتمرکز است.
این کاربردها نشان می‌دهند که اسنپ شات چگونه به پروژه‌ها کمک می‌کند تا تعامل مؤثری با جامعه خود داشته باشند و تصمیمات شفاف‌تری اتخاذ کنند.
اسنپ شات در یک نگاه
| موضوع | چیزی که باید بدانید | چرا مهم است؟ |
| هدف چیست؟ | رای‌گیری غیرمتمرکز بدون هزینه گس | مشارکت کاربران را ساده و مقرون‌به‌صرفه می‌کند |
| نحوه کار | اتصال کیف‌پول (مثلاً متامسک) و ثبت رای دیجیتال | سریع، بدون نیاز به تراکنش و هزینه اضافی |
| محل ذخیره داده‌ها | ذخیره در IPFS برای شفافیت و امنیت بالا | از تقلب جلوگیری کرده و داده‌ها در دسترس عموم‌اند |
| چه کسانی استفاده می‌کنند؟ | پروژه‌های مطرحی مثل یونی‌سواپ و آوه | تصمیم‌گیری جمعی در پروژه‌های بزرگ بلاک‌چینی |
| تفاوت با رای‌گیری سنتی | آف‌چین است و نیازی به پرداخت کارمزد ندارد | هزینه‌ها را کاهش داده و مشارکت را افزایش می‌دهد |
نتیجه‌گیری
اسنپ شات یک سیستم رای‌گیری غیرمتمرکز است که به پروژه‌های بلاک‌چینی کمک می‌کند تا تصمیمات خود را با مشارکت جامعه و شفافیت بالا مدیریت کنند. کاربران می‌توانند با اتصال کیف‌پول‌هایی مانند متامسک، بدون پرداخت کارمزد گس، در رای‌گیری‌ها شرکت کنند. داده‌های رای‌گیری در IPFS ذخیره می‌شوند که امنیت و شفافیت را تضمین می‌کند.
پروژه‌های بزرگی مانند یونی‌سواپ و آوه از اسنپ شات برای مدیریت حاکمیتی خود استفاده می‌کنند. این سیستم به دلیل آف‌چین بودن، هزینه‌ها را حذف کرده و فرآیند رای‌گیری را سریع و کاربرپسند می‌کند. اگر به دنبال مشارکت در تصمیم‌گیری‌های پروژه‌های دیفای هستید، اسنپ شات یک گزینه ایده‌آل محسوب می‌شود.
