آشنایی با اسپرد خرید فروش (Bid-Ask Spread)

اسپرد خرید فروش (Bid-Ask Spread) تفاوت بین پایین‌ ترین قیمت خرید و بالاترین قیمت فروش برای یک دارایی مشخص است. در دارایی‌ هایی مثل بیت‌ کوین که نقدشوندگی و حجم معاملات بیشتری در مقایسه با ارزهای کوچک‌تر دارد، این تفاوت قیمت یا اسپرد بسیار کمتر است.

مقدمه

هنگام خرید و فروش دارایی در یک صرافی‌ ارز دیجیتال، قیمت‌ بازار مستقیماً با عرضه و تقاضا ارتباط دارد. عوامل مهم دیگری غیر از قیمت از جمله حجم معاملات، نقدشوندگی بازار و نوع سفارشات نیز ایفای نقش می‌کنند. با توجه به شرایط بازار و نوع سفارشی که استفاده می‌کنید، گاهی قیمت معامله ممکن است مطلوب نظر شما نباشد.

خریداران و فروشندگان همیشه با هم مذاکره می‌کنند و این امر می‌تواند منجر به تفاوت قیمت بین دو طرف شود (اسپرد خرید-فروش). بسته به میزان دارایی که می‌خواهید معامله کنید و سطح نوسان آن، ممکن است با اسلیپیج (slippage) یا لغزش قیمت نیز مواجه شوید.

اسپرد خرید-فروش (Bid-Ask Spread) چیست؟

اسپرد خرید-فروش (Bid-ask spread) به تفاوت بین بالا‌ترین قیمت فروش و پایین‌ترین قیمت خرید در دفتر ثبت سفارشات گفته می‌شود. در بازارهای سنتی معمولاً این تفاوت قیمت (اسپرد) به‌وسیله‌ بازارسازان یا فراهم‌کنندگان نقدینگی کارگزاری پُر می‌شود. در بازار ارزهای دیجیتال نیز، تفاوت قیمت ناشی از تفاوت بین سفارشات محدود خریداران و فروشندگان است.

اگر می‌خواهید در بازار خرید فوری انجام دهید، باید پایین‌ترین قیمت خرید را از فروشنده قبول کنید. اگر بخواهید فروش فوری انجام دهید، باید بالاترین قیمت فروش را از خریدار بپذیرید. دارایی‌های با نقدشوندگی بیشتر (نظیر فارکس) اسپرد خرید-فروش کمتری دارند.

این یعنی خریدار و فروشنده می‌توانند سفارشات خود را بدون تغییرات قابل‌ملاحظه قیمت اجرا کنند. علت این موضوع به حجم سفارشات در دفتر سفارش برمی‌گردد. هر چه تفاوت قیمت خرید-فروش بیشتر باشد، نوسان قیمت هنگام اجرای سفارشاتی با حجم بالا نیز بیشتر خواهد بود.

بازارسازان و اسپرد خرید-فروش (Bid-Ask Spread)

نقدشوندگی از مفاهیم اساسی بازارهای مالی است. اگر بخواهید در بازارهایی با نقدشوندگی پایین معامله کنید، شاید لازم باشد ساعت‌ها یا حتی روزها منتظر بمانید تا سفارشی با قیمت مدنظر شما پیدا شود.

مطالب مرتبط: نقدشوندگی (liquidity) چیست

با وجودیکه نقدشوندگی اهمیت دارد، اما برخی بازارها تنها با معامله‌گران حقیقی به نقدشوندگی کافی دست نمی‌یابند. مثلاً در بازارهای سنتی، کارگزاران و بازارسازان در ازای سود آربیتراژ، نقدشوندگی را فراهم می‌کنند.

بازارساز به‌ سادگی با خرید و فروش همزمان یک دارایی می‌تواند از اسپرد خرید-فروش سود ببرد. بازارسازان با فروش در قیمت بالاتر و با خرید در قیمت پایین‌تر و تکرار آن، از تفاوت قیمت سود می‌گیرند. حتی اسپرد کوچک هم در صورتی که در روز به مقدار زیاد معامله شود می‌تواند سود قابل‌ملاحظه‌ای ایجاد کند. دارایی‌هایی با تقاضای بالا اسپردهای کوچک‌تری دارند زیرا رقابت بازارسازان موجب کاهش اسپرد می‌شود.

برای مثال، بازارساز می‌تواند همزمان برای خرید بایننس کوین (BNB) به قیمت 350 دلار به ازای هر کوین و فروش BNB به قیمت 351 دلار به ازای هر کوین 1 دلار اسپرد ایجاد کند. هر شخصی به‌دنبال اجرای فوری معامله باشد، با این موقعیت‌ها مواجه خواهد شد.

نمودار عمق بازار و اسپرد خرید-فروش (Bid-Ask Spread)

در اینجا برخی از نمونه‌های واقعی رمزارزها و رابطه‌ بین حجم، نقدشوندگی و اسپرد بررسی شده است. در پلتفرم صرافی بایننس می‌توان به راحتی با رفتن به حالت نمایش نمودار [Depth]، تفاوت قیمت پیشنهادی و درخواستی را مشاهده کرد.

گزینه‌ [Depth] نمای گرافیکی از دفتر سفارشات دارایی را نشان می‌دهد. تعداد و قیمت‌ پیشنهادات فروش با رنگ سبز و تعداد و قیمت‌ درخواست‌های خرید با رنگ قرمز مشخص شده است. به حدفاصل بین این دو ناحیه، تفاوت قیمت خرید-فروش گفته می‌شود که برای محاسبه آن باید قیمت فروش سبز را از قیمت خرید قرمز کسر کرد.

همان طور که گفته شد، بین نقدشوندگی و پایین‌ بودن اسپرد خرید-فروش ارتباط وجود دارد. حجم معاملات یکی از شاخص‌های نقدینگی پرکاربرد است، بنابراین انتظار می‌رود دارایی‌هایی با حجم معاملات بالا، اسپرد کمتری داشته باشند. در رمزارزها، سهام و هر دارایی‌ دیگری که حجم معاملات بالایی دارند، رقابت بین معامله‌گران برای استفاده از مزایای اسپرد خرید-فروش به‌مراتب بیشتر است.

درصد اسپرد خرید-فروش

برای مقایسه‌ اسپرد خرید-فروش (Bid-Ask Spread) رمزارزها یا دارایی‌های مختلف، باید آن را به صورت زیر بر حسب درصد ارزیابی کرد.

(قیمت خرید – قیمت فروش) تقسیم بر قیمت خرید × 100 = درصد اسپرد خرید-فروش

برای مثال، فرض کنید قیمت خرید یک کوین 907 و قیمت فروش آن 901 دلار است. این تفاوت قیمت منجر به اسپرد خرید-فروش 6 دلاری می‌شود. اگر 6 دلار تقسیم بر 907 دلار و ضربدر 100 کنیم، درصد اسپرد خرید-فروش نهایی حدود 0.66% خواهد بود.

مثال دیگر، فرض کنید که اسپرد خرید-فروش (Bid-Ask Spread) بیت‌کوین 3 دلار است. گرچه تفاوت قیمت نصف اسپرد مثال قبل است اما وقتی این دو را از نظر درصدی مقایسه کنیم، اسپرد خرید-فروش بیت‌کوین تنها 0.0083 درصد است. همچنین، با توجه به اینکه کوین BIFI (مثال قبل) حجم معاملات بسیار کمتری دارد و نقدشوندگی کمتری نیز دارد، بنابراین اسپرد بیشتری خواهد داشت.

از پایین‌تر بودن اسپرد بیت‌کوین می‌توان چند نتیجه‌ گرفت. اگر اسپرد دارایی کمتر باشد، احتمالا نقدشوندگی آن بیشتر خواهد بود. اگر بخواهید سفارشاتی به قیمت بازار اجرا کنید، معمولاً ریسک پرداخت قیمت غیرمنتظره‌ کمتر خواهد بود.

سخن پایانی

وقتی معاملات رمزارز انجام می‌دهید، فراموش نکنید که اسپرد خرید-فروش (Bid-Ask Spread) یا اسلیپیج می‌تواند بر قیمت نهایی معامله تاثیر بگذارد. اگرچه همیشه نمی‌توان از آنها اجتناب کرد اما بهتر است همیشه در تصمیم‌گیری‌تان لحاظ کنید. شاید میزان اسپرد در معاملات کوچکتر رقم بزرگی نباشد، اما به یاد داشته باشید که در سفارشاتی با حجم بزرگ، قیمت میانگین به ازای واحد ممکن است بالاتر از مقداری باشد که انتظار دارید.

صرافی ارز دیجیتال اتراکس

اتراکس، صرافی ارز دیجیتال پرطرفدار و معتبری است که بیش از 350 ارز دیجیتال متفاوت را به معامله‌ گران سراسر جهان ارائه می‌ دهد. با تمرکز بر امنیت، تنوع و سرعت، اتراکس انتخاب ایده‌آلی برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود.

صرافی اتراکس با خدمات خودکار و درگاه بانکی، تجربه‌ی راحتی از معاملات را برای کاربران فراهم می‌کند. با پشتیبانی حرفه‌ای و رابط کاربری ساده و مدرن.