در این مقاله به بررسی استاندارد ERC-20 بهعنوان یک چارچوب مهم برای ایجاد توکنها پرداخته شده است. گرچه این چارچوب مختص شبکهی اتریوم است، سایر استانداردهای بلاکچین، نظیر BEP-2 بلاکچین بایننس از آن الهام گرفتهاند.
اتریوم را ویتالیک بوترین در سال 2014 بهعنوان یک پلتفرم منبع باز برای راهاندازی اپلیکیشنهای نرمافزاری غیرمتمرکز (DApps) پایهریزی کرد. انگیزه اصلی بوترین از ایجاد بلاکچین جدید، فقدان انعطافپذیری پروتکل بیتکوین بود.
از زمان راهاندازی تاکنون، بلاکچین اتریوم توجه توسعهدهندگان، کسبوکارها و کارآفرینان را به خود جلب کرده است و صنعت رو به رشدی را به وجود آورده است. قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهای توزیعشده، توسط کاربران راهاندازی میشود.
استاندارد ERC-20 چیست؟
در اتریوم، ERC به معنای درخواست نظر اتریوم (Ethereum Request for Comments) است. اینها اسناد فنی هستند که استانداردهای برنامهریزی در اتریوم را مشخص میکنند که نباید با طرحهای پیشنهادی بهبود اتریوم (EIPs) اشتباه گرفت و همانند پروپزالهای توسعه بیتکوین (BIPs) تلویحا به بهبود خود پروتکل اشاره دارند. هدف ERC تعیین قواعدی است که تعامل اپلیکیشنها و قراردادها را با یکدیگر آسانتر سازد.
استاندارد ERC-20 که در سال 2015 بوسیله ویتالیک بوترین و فابیان وگلستلر نوشته شد، فرمت نسبتاً سادهای را برای توکنهای مبتنی بر اتریوم پیشنهاد میدهد. با پیروی از این طرح کلی، دیگر لازم نیست توسعهدهندگان، چرخ را مجدداً اختراع کنند. درعوض، میتوانند کار خود را از جایی شروع کنند که هماکنون در تمام صنعت استفاده میشود.
زمانی که توکنهای ERC-20 جدیدی ایجاد میشوند، بهطور اتوماتیک با سرویسها و نرمافزارهای پشتیبانیکننده از استاندارد ERC-20 (کیف پولهای نرمافزاری و سختافزاری، صرافیها و غیره) تعامل میکنند.
لازم به یادآوری است که استاندارد ERC-20 به صورت یک EIP (بهطور خاص، EIP-20) توسعه یافت. این موضوع چند سال پس از طرح اولیه به دلیل استفاده گسترده از آن اتفاق افتاد. با اینحال، حتی پس از گذشت چند سال، نام «ERC-20» هنوز باقی است.
خلاصهای در مورد توکنهای اتریوم
برخلاف ETH (رمزارز بومی اتریوم)، توکنهای ERC-20 بوسیله حسابها نگهداری نمیشوند. توکنها تنها درون قراردادی وجود دارند که شبیه یک پایگاه دادهی مستقل عمل میکند. این قراردادها هستند که قواعد را برای توکنها مشخص میکند (یعنی نام، نماد، تقسیمپذیری) و فهرستی را نگهداری میکند که ترازهای حساب کاربران را به آدرسهای اتریوم نگاشت میکند.
برای انتقال توکنها، کاربران باید تراکنش را به قرارداد بفرستند و بخواهند که مقداری از تراز حساب آنها را به مکان دیگری تخصیص دهد. برای مثال، اگر«رامین» بخواهد 5000 توکن آکادمی بایننس را به «بابک» ارسال کند، باید تابعی را در درون قرارداد هوشمند توکنهای بایننس آکادمی فراخوانی کند و از آن بخواهد که این کار را انجام دهد.
فراخوانی «رامین» یک تراکنش اتریوم عادی بهنظر میرسد که 0 رمزارز اتریوم (ETH) به قرارداد توکن پرداخت میکند. این فراخوانی در یک فیلد اضافی در تراکنش درج میشود و مشخص میکند که «رامین» چه کاری میخواهد انجام دهد؛ در این مورد، انتقال توکنها به «بابک» است.
گرچه «رامین» در حال ارسال اتریوم نیست اما باید مبلغ مشخصشده را پرداخت کند تا تراکنش او در یک بلوک درج شود. اگر او هیچ رمزارز بومی اتریومی نداشته باشد، باید قبل از انتقال توکنها مقداری از این رمزارز را به دست آورد.
در اینجا یک مثال واقعی در رابطه با موارد فوق در خصوص اتراسکن آورده شده است: شخصی درخواست قرارداد BUSD میکند. شما میتوانید ببینید که آیا توکنها انتقال یافته و کارمزدی پرداخت شده است یا خیر. گرچه فیلد مقدار نشان میدهد هیچ ETH ارسال نشده است. پس از این مقدمه، نگاه دقیقتری به ساختار قرارداد ERC-20 میاندازیم.
کار توکنهای ERC-20 چیست؟
با کنار هم قرار دادن تمام توابع، یک قرارداد ERC-20 خواهیم داشت که میتوانیم در total supply پرسوجو کنیم، تراز حسابها را چک کنیم، وجوه را انتقال دهیم و به سایر اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) اجازه دهیم توکنها را برای ما مدیریت کنند.
بخش زیادی از جذابیت توکنهای ERC-20 در انعطافپذیری آنهاست. قواعد تعیینشده باعث محدودیت توسعه نمیشوند، بنابراین طرفهای معامله میتوانند ویژگیهای دیگری را اجرا کنند و پارامترهای خاصی را با نیازهایشان تنظیم کنند.
استیبل کوینها
استیبلکوینها (توکنهایی با پشتوانه ارزهای فیات) اغلب از استاندارد توکن ERC-20 استفاده میکنند. تراکنش مربوط به قرارداد BUSD که قبلاً اشاره کردیم، یکی از این موارد است و اکثر استیبلکوینهای اصلی نیز با این فرمت موجود هستند.
برای استیبلکوین با پشتوانه فیات، یک صادرکننده وجود دارد که ذخایر یورو، دلار و غیره را نگهداری میکند. سپس، برای هر واحد در ذخیره، یک توکن صادر میکنند. این یعنی اگر 10000 دلار در یک صندوق سپردهگذاری موجود باشد، صادرکننده میتواند 10000 توکن ایجاد کند که هر کدام برای 1 دلار قابل بازخرید است.
از نظر فنی، انجام این کار در اتریوم بسیار آسان است. صادرکننده بهسادگی یک قرارداد با 10000 توکن اجرا میکند. سپس، این توکنها را با این وعده که میتوانند با مقدار مناسبتری ارز فیات بازخرید کنند، بین کاربران توزیع خواهند کرد.
کاربران میتوانند با توکنهای خود کارهای مختلفی انجام دهند؛ میتوانند کالا و خدمات خریداری کنند یا در اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) از آن استفاده کنند. همچنین میتوانند از صادرکننده درخواست کنند آنها را به ارز فیات تبدیل کند. در این حالت صادرکننده توکنهای عودتدادهشده را میسوزاند (توکنها را غیرقابل استفاده میکنند) و معادل این توکنها، ارز فیات از ذخایر آنها برمیدارد.
قرارداد حاکم بر این سیستم، چنانکه قبلاً ذکر شد، نسبتاً آسان است. با اینحال، اجرای استیبلکوین مستلزم کار روی بسیاری از عوامل بیرونی نظیر لجستیک، قوانین، سازگاری و غیره است.
توکنهای اوراق بهادار
توکنهای اوراق بهادار شبیه استیبلکوینها هستند. در سطح قرارداد، هر دو میتوانند همسان باشند چون روش کار یکسانی دارند. تمایز در سطح صادرکننده روی میدهد. توکنهای اوراق بهادار نماینده اوراق بهادار، نظیر سهام، اوراق قرضه یا داراییهای فیزیکی هستند. آنها غالباً (اما نه همیشه) نوعی سهام در کسبوکار یا کالا به دارنده اعطا میکنند.
توکنهای کاربردی
توکنهای کاربردی شاید متداولترین نوع توکنهایی باشند که امروزه میتوان یافت. برخلاف دو توکن قبلی، توکنهای کاربردی هیچ پشتوانهای ندارند. اگر توکنهای با پشتوانه دارایی را مانند سهام یک شرکت هواپیمایی در نظر بگیریم، در آنصورت این توکنها مانند برنامههای مسافربری هستند:
آنها در خدمت یک تابع هستند و هیچ ارزش بیرونی ندارند.
توکنهای کاربردی میتوانند کاربری بسیاری داشته باشند و به عنوان ارز حین بازی، سوخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، نقاط وفاداری و بسیاری دیگر عمل کنند.
آیا میتوان توکنهای ERC-20 را استخراج کرد؟
استخراج اتریوم (ETH) ممکن است، اما توکنها قابل استخراج نیستند؛ زمانی که توکن ایجاد میشود، میگوییم توکن «صادر» شده است. زمانی که قرارداد اجرا میشود، توسعهدهندگان طبق طرحها و نقشههایی که دارند، موجودی را توزیع میکنند.
بهطور معمول، این امر از طریق عرضه اولیه کوین (ICO)، عرضه اولیه صرافی (IEO) یا عرضه توکن اوراق بهادار (STO) انجام میشود. ممکن است با گونههای دیگری نیز مواجه شوید اما مفاهیم کاملاً مشابه هستند. سرمایهگذاران اتریوم را به آدرس قرارداد ارسال و در مقابل توکنهای جدید دریافت میکنند. از پول جمعآوریشده برای تامین بودجه توسعه بیشتر پروژه استفاده میشود. کاربران انتظار دارند بتوانند از توکنهایشان استفاده کنند (یا بلافاصله یا در آینده بفروشند) یا با توسعه پروژه آنها را برای کسب سود بفروشند.
نیازی نیست که توزیع توکن خودکار باشد. در بسیاری رویدادهای سرمایهگذاری جمعی این امکان برای کاربران وجود دارد که با ارزهای دیجیتال متفاوتی (نظیر BNB ،BTC ،ETH و USDT) پرداخت کنند. پس از آن، تراز حسابهای مربوطه به آدرسهای ارائهشده از سوی کاربران ارسال میشود.
مزایا و معایب توکنهای ERC-20
مزایا
تعویضپذیری
توکنهای ERC-20 تعویضپذیر هستند؛ هر واحد با دیگری قابل تعویض است. اگر یک توکن بایننس آکادمی داشته باشید، فارغ از اینکه کدام توکن است، میتوانید آن را با توکن شخص دیگری مبادله کنید. کارکرد این توکنها همانند پول نقد یا طلا همسان خواهد بود.
این موضوع زمانی ایدهآل خواهد بود که توکن بخواهد نوعی ارز باشد. شما واحدهای منفرد با صفات قابلتمایز نمیخواهید چون باعث خواهد شد تعویضپذیر نباشند. این موضوع میتواند باعث شود برخی توکنها در مقایسه با توکنهای دیگر ارزش بیشتری داشته باشند، که هدف این توکنها را نقض خواهد کرد.
انعطافپذیری
توکنهای ERC-20 از قابلیت سفارشیسازی بالایی برخوردارند و با بسیاری از اپلیکیشنهای مختلف قابل انطباق هستند. مثلاً از آنها میتوان بهعنوان ارز بازی ویدیویی، در برنامههای امتیاز وفاداری، بهعنوان اقلام کلکسیونی یا حتی برای نمایش هنرهای زیبا و حقوق مالکیت استفاده کرد.
محبوبیت
محبوبیت عمومی ERC-20 در صنعت رمزارز یکی از دلایل بسیار قوی برای استفاده از این توکنها به عنوان بلوپرینت است. صرافیها، کیف پولها و قراردادهای هوشمند بسیاری وجود دارند که پیشاپیش با توکنهای عرضهشده جدید سازگار هستند.
معایب توکنهای ERC-20
مقیاسپذیری
اتریوم نیز مانند بسیاری از شبکههای ارز دیجیتال از مشکلات مرتبط با رشد مصون نیست. اتریوم در شکل فعلی آن مقیاسپذیری خوبی ندارد؛ ارسال تراکنش در زمانهای شلوغ با کارمزدهای بالا و تاخیرهای طولانی همراه است. اگر یک توکن ERC-20 را اجرا کنید و شبکه دچار ازدحام شود، قابلیت استفاده آن تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.
این مسئله تنها مختص اتریوم نیست، بلکه یک کنش و واکنش ضروری در سیستمهای ایمن و توزیعشده است. جامعه اتریوم قصد دارد با مهاجرت به اتریوم 2 که نسخههای ارتقایافته نظیر اتریوم پلاسما و اتریوم کاسپر را اجرا میکند، این مشکلات را برطرف کند.
کلاهبرداری
سهولت اجرای توکن گرچه برای خود فناوری مشکلی ایجاد نمیکند اما از برخی جهات نقطه ضعف محسوب میشود. برای ایجاد یک توکن ساده ERC-20 کمترین تلاش لازم است و این یعنی هر کسی میتواند این کار را برای هر منظور خوب و بدی انجام دهد.
بنابراین، هنگام سرمایهگذاری در این توکنها دقت کنید. تعدادی از طرحهای هرمی و پونزی در قالب پروژههای بلاکچین ظاهر میشوند. قبل از سرمایهگذاری تحقیق کنید تا از اصیل بودن پروژه اطمینان حاصل کنید.
ERC-20، ERC-1155، ERC-223، ERC-721– چه تفاوتی دارند؟
استاندارد ERC-20 اولین استاندارد توکن اتریوم بود (و تاکنون محبوبترین استاندارد نیز به شمار میآید)، اما به هیچوجه تنها استاندارد نیست. در طی چند سال، استانداردهای دیگری نیز ظهور کردهاند که یا بهبود ERC-20 را پیشنهاد میدهند یا تلاش میکنند به اهداف کاملاً متفاوتی دست یابند.
برخی از استانداردهای کمتر متداول، استانداردهایی هستند که در توکنهای NFT استفاده میشوند. گاهی هدف شما از داشتن توکنهای منحصربهفرد با مشخصههای متفاوت سود بردن است. اگر میخواستید یک قطعه هنری منحصربهفرد، ارز بازی ویدیویی و غیره را توکنایز کنید، یکی از انواع این قراردادها ممکن بود جذابتر باشد.
برای نمونه، از استاندارد ERC-721 برای CryptoKitties Dapp محبوب استفاده شد. چنین قراردادی یک API به منظور صدور توکنهای NFT خود و رمزگذاری قراردادها (تصاویر، توصیفات و غیره) فراهم میکند.
سایر گزینهها نظیر ERC-223 یا ERC-621 سعی دارند تا قابلیت استفاده را بهبود بخشند. استاندارد ERC-223 برای جلوگیری از انتقال تصادفی توکنها، از تدابیر حفاظتی استفاده میکند. استانداردERC-621 توابع بیشتری برای افزایش و کاهش عرضهی توکن اضافه میکند.
سخن پایانی
استاندارد ERC-20 سالها بر فضای داراییهای ارز دیجیتال غلبه داشته است و دلیل آن را به راحتی میتوان فهمید. هرکسی به آسانی میتواند یک قرارداد ساده بکار گیرد و با دامنه وسیعی از موارد کاربری (توکنهای کاربردی، استیبلکوینها و غیره) همراه شود. با همه این اوصاف، استاندارد ERC-20 فاقد برخی ویژگیهای سایر استانداردهاست. باید منتظر ماند و دید که آیا قراردادهای بعدی خواهند توانست جای آن را بگیرند یا خیر.
صرافی اترکس؛ صرافی ارزهای دیجیتال
خواهید بهترین صرافی برای خرید و فروش ارزهای گوناگون با خدمات خودکار و درگاه بانکی را بشناسید؟ اترکس بهترین گزینه است!
اترکس، صرافی ارزهای دیجیتال با خدمات خودکار و پرداخت از طریق درگاه بانکی است. خرید و فروش ارزهای دیجیتال گوناگون به صورت سریع و امن در اترکس انجام میشود. با مزایایی نظیر سرعت، امنیت، تنوع و سهولت، اترکس بهترین گزینه برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال است.
همین حالا به اترکس ملحق شوید و تجربه کار با صرافی مدرن و راحت را تجربه کنید.
بیشتر بخوانید: